Browsing by Author "ATALAY, LEMİ"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    II. Dünya Savaşı sonrası Türkiye'de siyasal liberalizm tartışmaları (1945-1950)
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) ATALAY, LEMİ; ÖZDEN, NEŞE; Türkiye Cumhuriyeti Tarihi
    İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Türk siyasal hayatında ciddi dönüşümler yaşanmış ve uzun süredir devam eden tek partili sistemden çok partili hayata geçilmişti. Bu çok partili hayata geçiş sürecinin 1945-1950 yılları arasındaki ilk döneminde yaşanan serbestleşme faaliyetleri, siyasal liberalizme de yansımalarda bulunmuş ve bu düşünce sisteminin ilkeleri doğrultusunda çeşitli tartışmalar meydana gelmişti. Birey, insan hak ve özgürlükleri, çoğulcu ve hoşgörülü demokrasi, sınırlı, denetimli ve tarafsız devlet anlayışı gibi liberal ilkeleri esas alan tez çalışması, bu ilkeler etrafında siyasal partiler, parti liderleri ve aydınlar arasında yaşanan fikir tartışmalarını analiz ederek, siyasal liberalizm doğrultusunda bir gelişme yaşanıp, yaşanmadığını ortaya koymaya çalışmıştır. Bu bağlamda Vatan, Cumhuriyet, Ulus, Akşam gibi dönemin etkili gazeteleri, Hür Fikirler, Millet gibi dergiler, İnönü, Bayar, Menderes gibi liderlerin söylemleri, meclis zabıt tutanakları, aydınlar tarafından yayımlanan çeşitli eserler esas alınarak liberal ilkeler etrafındaki tartışmalar irdelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ve araştırmaların sonucunda, bu liberal ilkelerde hem söylem, hem de uygulama bakımından bir canlılık ve gelişme gözlemlense de, tüm bu ilerlemelerin liberalizmin bütünlüklü bir savunusunun ortaya konmasını sağlayamadığı tespit edilmiştir. Siyasal liberalizmin yine daha çok ya başka ideolojilere eklemlenmek durumunda kaldığı, ya çeşitli yönlerden eksiklere sahip olduğu, ya da sadece iktidara muhalefet etmenin bir aracı olarak kullanıldığı gözlemlenmiştir. Bununla beraber, çeşitli ilkelerde yaşanan ilerlemelerin, belirli oranlarda ileriki dönemlere bir düşünsel birikim bırakılmasını mümkün kıldığı ileri sürülmüştür.