Browsing by Author "Atakol, Orhan"

Now showing 1 - 20 of 68
  • No Thumbnail Available
    Item
    2,2′-[1,1′-(Propane-2,2-diyldiimino)-diethyl-idene]-diphenol
    (2007) Atakol, Orhan; Kenar, Adnan; Fen Fakültesi
  • No Thumbnail Available
    Item
    3,5-dinitro-4-kloro Benzonitril'den hazırlanan azotça zengin yeni enerjik maddelerin termodinamik değerlerinin teorik ve deneysel değerlerinin karşılaştırılması
    (Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Fen Fakültesi : Kimya Ana Bilim Dalı, 2020) Karabayır, Dicle; Atakol, Orhan; Fen Fakültesi
    Çalışma azotça zengin üç farklı enerjik maddenin performansının teorik olarak değerlendirilmesini içermektedir. Bu maddeler; kapalı formülü C9H6N8O4 olan N(2,6-dinitro-4-siyano)-2,5-diamino-1,2,4-triazol (NSAT), kapalı formülü C8H6N6O4 olan N(2,6-dinitro-4-siyanofenil)guanidin (NSFG) ve kapalı formülü C8H6N6O4 olan N(2,6-dinitro-4-siyanofenil)semikarbazit (NSFK) bileşikleridir. Öncelikle, bu üç maddenin oksijen dengesi değerleri kapalı formüllerinden hesaplanmış daha sonra Gaussian 09 programı kullanılarak DFT yöntemi ve B3LYP modeli ile birlikte 6-31G(d,p) temel seti kullanılarak geometrik optimizasyon, frekans ve popülasyon analizi yapılmıştır. Moleküller için ayrıca teorik hacim hesabı yine DFT yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Bu aşamadan sonra bu üç maddenin patlama parametreleri CBS-4M yöntemi kullanılarak hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucunda üç maddenin de potansiyel azotça zengin patlayıcı maddeler olduğu gösterilmiştir. Ayrıca çalışılan üç maddenin hesaplanan patlayıcı gücü indeksi değerleri TNT, RDX ve PA gibi maddelerden daha yüksek olduğu görülmüştür. This study involves theoretical evaluation of the permormances of three different nitrogen-rich energetic substances. These substances are; N(2,6-dinitro-4-cyano)-2,5-diamino-1,2,4-triazole (NSAT) with the closed formula C9H6N8O4, N(2,6-dinitro-4-cyanophenyl)guanidine with the closed formula C8H6N6O4 (NSFG) and N(2,6-dinitro-4-cyanophenyl)semicarbazide (NSFK) compounds with the closed formula C8H6N6O4. Firstly, the oxygen balance values of these three nitrogen-rich compounds were calculated from closed formulas, and then, using the Gaussian 09 program, geometric optimization, frequency and population analysis were performed using the DFT method and the B3LYP model along with the 6-31G (d,p) basis set. Also, the theoretical volume calculation for these molecules was carried out by the DFT method. After this step, the detonation parameters of these three items were calculated using the CBS-4M method. As a result of the calculations, all three substances were shown to be potential nitrogen-rich explosives. In addition, the calculated explosive power index values of the three items studied are higher than those such as TNT, RDX and PA.
  • No Thumbnail Available
    Item
    A linear homotrinuclear nickel(II) complex with a reduced ONNO-type Schiff base
    (2005) Yüzer, Devrim; Atakol, Orhan; Fen Fakültesi
    The structure of the title compound, [mu]-formato-bis­{[mu]-N,N'-bis[1-(2-oxidophen­yl)eth­yl]-2-hydr­oxy-1,3-propane­diamine}bis­[(N,N-di­methyl­form­amide)nickel(II)] N,N-di­methyl­form­am­ide disolvate, [Ni3(CHO2)2(C19H24N2O3)2(C3H7NO)2]·2C3H7NO, comprises a centrosymmetric linear homotrinuclear nickel(II) complex. The central and terminal nickel(II) atoms have distorted octa­hedral coordination geometries.
  • No Thumbnail Available
    Item
    A nitrate-selective electrode based on tris(2,2′,2″,-salicylideneimino)triethylamine
    (2001) Aslan, Nazife; Kenar, Adnan; Atakol, Orhan; Kılıç, Esma; Fen Fakültesi
  • No Thumbnail Available
    Item
    Amino , nitro ve azido grupları içeren tek ve iki halkalı aromatik enerjik maddelerin kromatografik yöntemlerle analizlerinin araştırılması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015) Atakol, Melike; Atakol, Orhan
    Çalışmada pikril klorür ve simetrik yapılı diaminler kullanılarak azotça zengin 14 tane enerjik madde hazırlanarak element analizi, IR spektroskopi, kütle spektroskopi, 1H nükleer magnetik rezonans, 13C-nükleer magnetik rezonans yöntemleri ile karakterizasyonu yapılmıştır. Ayrıca çalışmaya konu olan enerjik maddelerin termal özellikleri termogravimetri ve diferensiyel taramalı kalorimetri ile analiz edilerek patlama entalpileri ölçülmüştür. Hazırlanan enerjik maddeler pikril klorür ile simetrik amin olan hidrazin, etilendiamin, 1,3-propandiamin, 1,4-bütandiamin, 1,7-heptandiamin, 1,2-fenilendiamin, 1,4-fenilendiamin, bis-N,N’(2-aminoetil)amin, tris-N,N’,N’’(2-aminoetilamin) tepkimeleri ile hazırlanmıştır. Bunun yanında simetrik olmayan enerjik maddeler ise pikril klorür ile 2-nitroanilin ve 4-nitroanilinin tepkimesinden elde edilmiştir. Ayrıca pikril klorür ile 3,5-dinitrosalisilaldehitin kondensasyon tepkimesinden de azotça zengin enerjik madde bu çalışma kapsamında incelenmiştir. Çalışmanın hedefleri arasında bu enerjik maddelerin yüksek basınçlı sıvı kromatografi yöntemi ile analiz şartlarının araştırılması bulunmaktadır. Bu amaçla hazırlanan enerjik maddelerin çeşitli aprotik ve amfiprotik taşıyıcı faz karışımları ile ODS kolondaki davranışları incelenmiştir. Yüksek basınçlı sıvı kromatografisi ile yapılan çalışmalarda özellikle asetonitril-su taşıyıcı fazında, %60-%40 veya buna yakın kompozisyonlarda pikril grubunun bir parça hidroliz olmasına rağmen ayırmanın mümkün olduğu gözlenmiştir. Ek olarak MeOH gibi amfiprotik çözücüleriiikullanıldığında ayırmanın mümkün olmadığı gözlenmiştir. Su oranının artırılmasının (taşıyıcı fazın polaritesini artırmasından dolayı) ise ayırmayı olumlu etkilediği gözlenmiştir. Ancak su oranı arttıkça hidrolizin artmasından ve % 55 oranından daha yüksek olduğu durumlarda enerjik maddelerin çözünmeyip çöktüğü gözlenmiştir. Çalışmanın hedefleri doğrultusunda söz konusu maddelerden sadece 3 tanesi X-ışınları kırınımı yöntemleri ile incelenebilecek uygun kristaller oluşturmuştur ve bu 3 maddenin moleküler modelleri bulunarak kristal özelliklerinin termal bozunmaya olan etkileri araştırılmıştır. Her bir maddenin kütle spektroskopi yöntemi ile elde edilen parçalanma fragmentlerinden yola çıkılarak termal parçalanma mekanizması hakkında yorum yapılmış ve parçalanmanın 4,6-dinitrobenzofuroksan ara basamağı üzerinden olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca hazırlanan enerjik maddelerin Gaussian 09 paket programı yardımıyla teorik standart oluşum entalpileri hesaplanması da çalışma kapsamı içine alınmıştır. Ancak molekül kütleleri büyük olduğundan sadece bir tanesinin Gaussian 09 yardımı ile standart oluşum entalpisi teorik olarak belirlenmiş ve bulunan değer kullanılarak (Hess Yasası uyarınca) teorik patlama entalpisi hesaplanmıştır. Bu teorik değer ile diferansiyel taramalı kalorimetri yönteminden bulunan deneysel değerler uyum göstermiştir.AbstractIn this thesis, 14 nitrogen rich, high energy materials were synthesized from symmetrical diamines and picryl chloride. They were characterized by elemental analysis, IR spectroscopy, mass spectroscopy, 1H and 13C nuclear magnetic resonance spectroscopy. Thermal characteristics, especially explosion enthalpies of these materials were elucidated by thermogravimetry and differential scanning calorimetry. The symmetrical products were prepared by the reaction of hydrazine, ethylenediamine, 1,3-propanediamine, 1,4-butanediamine, 1,7-heptanedimine, 1,2-phenylenediamine, 1,4-phenylenediamine, bis-N-N'(2aminoethylamine), tris-N,N',N''(2-aminoethylamine) with picryl chloride, whereas non-symmetrical materials were prepared from 2-nitroaniline and 4-nitroaniline. In addition, the energetic compound (N(3,5-dinitrosalisiliden)-2,4,6-trinitrofenilhidrazin), obtained by the condensation reaction of picryl chloride and 3,5-dinitrosalicylaldehyde, was also investigated. The determination of optimal analysis conditions for these compounds were carried out by high performance liquid chromatography. For this purpose, their behaviours in an ODS column were investigated with various aprotic and amphiprotic mobile phase compositions. The best medium for the seperation of the materials was 60:40 acetonitrile:water mixture despite the fact that the picryl groups are hydrolized in the presence of water. However amphiprotic solvents like MeOH did not yield satisfactory results. Increasing the water ratio improves seperation but it also increases hydrolysis and decreases the solubility ofvthe materials. The compounds tend to precipitate in mobile phases with water ratio over 55%. Only the molecular sizes of three of the compounds synthesized were adequate for X-Ray diffraction. Their molecular models obtained were used in the interpretation of the effect of crystal properties upon thermal decomposition process. A thermal decomposition mechanism was proposed based on the electron impact mass spectroscopy data. It was deducted that the decomposition took place through 4,6-dinitrobenzofuroxane adduct. In addition, calculation of the theroretical standard formation enthalpies of the materials were carried out by the use of Gaussian 09 package software. However, the simulations were not succesful due to the big size of the molecules. It was only possible to determine the theoretical enthalpy value for the smallest molecule. The calculated value was then used to determine the theoretical explosion enthalpy according to Hess' Law. This value was seen to be in good compliance with the experimental results.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Ankara ili ayaş ilçesi civarındaki taş ve kum ocaklarının doğal radyoaktiviteye olan katkısının incelenmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020) Nazır, Kadri Furkan; Atakol, Orhan; Fen Fakültesi
    Ankara ili Ayaş ilçesi civarında bulunan taş ocaklarının, bölgedeki su kaynaklarının radyoaktivite seviyesine etkisini araştırmak amacıyla yedi farklı su kaynağından iki farklı zamanda su örnekleri alındı. Bu su örneklerinde toplam alfa ve toplam beta aktiviteleri ölçüldü ve Ayaş civarındaki taş ocaklarının bu aktivite üzerine etkileri yorumlandı. Taş ocaklarına yakın olan su kaynaklarında toplam alfa ve toplam beta aktivitelerinin yüksek çıkması nedeniyle taş ocaklarının aktiviteleri arttırdığı sonucuna varıldı. Taş ocaklarında kayaçların sürekli parçalanması sonucu kayaç içinde hapsolmuş olan Rn gazının, etraftaki su kaynaklarında toplam alfa ve toplam beta aktivitelerini etkilediği düşünüldü. Ayrıca aynı kaynaklardan toprak örnekleri toplandı ve bu örneklerde de toplam alfa, toplam beta ve gama aktiviteleri ölçüldü. Toprak örneklerinde jeolojik yapının aktiviteyi etkilediği görüldü.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Azit anyonu yardımı ile çok çekirdekli koordinasyon bileşiklerinin hazırlanması ve analitik amaçla kullanılabilirliklerinin araştırılması
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2002) Kurtaran, Raif; Atakol, Orhan
    Bu çalışmada, ilk olarak ONNO tipinde bazı Schiff bazları ve terpiridin türevi olan 2,6-bis(3,5- dimetil-pirazoil)piridin gibi ligandlar kullanılarak Cu(II), Ni(II), Cd(II) ve Mn(II) iyonları ile tek çekirdekli ve iki çekirdekli kompleksleri hazırlandı. Tek çekirdekli kompleksler, N3" (azit) iyonu yardımı ile birbirine bağlanarak u-köprüsü taşıyan iki ve dört çekirdekli kompleksler hazırlandı. Üç çekirdekli komplekslerde ise azit iyonu merkez atoma terminal grup olarak bağlandığı belirlendi. Hazırlanan komplekslerin yapıları İR spektroskopisi, elementel analiz, erime noktası ve X-ışınları diffraksiyonu yöntemleri ile aydınlatıldı. Analitik amaçlı kullanılabilirliklerinin araştırılması kapsamında, bazı komplekslerin iyon-seçici elektrot olarak azit anyonuna duyarlılığı araştırıldı. Bakirli komplekslerin dönüşümlü voltametri ile susuz çözücülerdeki davranışları incelendi. AbstractIn this study, mononuclear and dinuclear complexes were prepared with Cu(II), Ni(II), Cd(ll) and Mn(II) ions using ONNO type of Schiff bases and 2,6-bis(3,5-dirnethyl-pyrazolyl)pyridine ligand as a terpyridine derivative. Dinuclear and tetranuclear complexes containing u-azido bridge were synthesized from the mononuclear complexes. In trinuclear complexes, azide ions were bonded to central atom as a terminal group instead of u-bridging. The structures of the complexes were determined using IR spectroscopy, melting points and X-ray diffraction analysis methods. Azide-selective electrodes based on some complexes were investigated for analytical purpose. The copper complexes were also investigated using cyclic voltammetry in aprotic solvents.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Azit ve nitro grubu içeren organik patlayıcı maddelerin termal analiz yöntemleri ile incelenmesi ve yüksek basınçlı sıvı kromatografisi kullanarak analiz olanaklarının araştırılması
    (Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2013) Şen, Nilgün; Atakol, Orhan
    Bu doktora çalışması, nitro ve azido grupları içeren yeni nesil enerjik maddelerin yüksek basınçlı sıvı kromatografisinde kolon içindeki davranışları ve termal parçalanmalarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaca uygun olarak değişik nitro-azido bileşikleri hazırlamak için 1,2-dikloro-benzen, 1,2,3-trikloro-benzen etkin şartlarda nitrolandı. Nitrolanmış karışımlar ve 1,3-dinitro-4,6-dikloro-benzen, 3,5-dinitro-4-kloro-benzennitril polar çözücüler içinde NaN3 ile tepkimeye sokularak aromatik halkada nükleofilik sübstisyon tepkimeleri gerçekleştirildi. Bu tepkimelerin sonucunda 4,6-dinitro-2-kloro-azido-benzen, 1,5-dinitro-2,4-diazido-3-kloro-benzen, 1,3-dinitro-4,6-diazido-benzen ve 3,5-dinitro-4-azido-benzenonitril maddeleri sentezlendi. Sentezlenen maddelerin saf olup olmadıkları HPLC ile incelendi ve karışımlardaki bileşik sayısı belirlendi. Bu maddeler element analizi, IR spektroskopisi, 1H-NMR spektroskopisi, SEM-EDX ve Kütle spektroskopisi ile karakterize edildi. 4,6-dinitro-2-kloro-azido-benzenin uygun kristali elde edilebildi ve X-ışınları kırınım yöntemleriyle moleküler modeli belirlendi. Sentezlenen maddelerin Termal analiz yöntemlerinden termogravimetri (TG) ve diferensiyel taramalı kalorimetri (DSC) yöntemleri ile incelemesi yapıldı. 4,6-dinitro-2-kloro-azido-benzenin 120 0C civarında ekzotermik bir tepkime ile 4-nitro-6-kloro fenoksazine dönüştüğü ,1,5-dinitro-2,4-diazido-3-kloro benzen ise 1500C civarında ekzotermik bir tepkime ile patlayıcı maddeler gibi tamamen parçalandığı gözlendi. Benzer şekilde 1,3-dinitro-4,6-diazido-benzen ve 3,5-dinitro-4-azido-benzenonitrilin de termogravimetride tamamen parçalandığı belirlendi. Gaussian 09 paket programı ve içindeki CBS-4M algoritması kullanılarak dört maddenin teorik formasyon entalpileri hesaplandı. Bu formasyon entalpileri kullanılarak Hess yasası uyarınca teorik tepkime entalpileri bulundu. Daha sonra DSC yardımıyla deneysel bulunan tepkime entalpileri sonuçları teorik sonuçlar ile karşılaştırıldı ve değerlerin yakın olduğu gözlendi.AbstractIn this dissertation, the behaviour of new generation energetic materials which contain azido and nitro groups inside the colon of the high pressure liquid chromatography and their thermal decomposition is investigated. In order to prepare different nitro azido compounds, 1,2-dichloro-benzene, 1,2,3 trichloro-benzene were nitrated in convenient circumstances. Nitrated mixtures, 1,3-dinitro-4,6-dichloro-benzene, 3,5-dinitro-4-chloro-benzonitrile were put to react with NaN3 in polar solvents and were also put to react with NaN3 substitution of azide ion and halogen group of nitrated aromatic ring. After all those reactions, 4,6-dinitro-2- chloro-azido-benzene, 1,5-dinitro-2,4-diazido-3-chloro-benzene, 1,3-dinitro-4,6-diazidobenzene and 3,5-dinitro-4-azido-benzenonitrile substances were synthesized. To determine whether or not the synthesized compounds were pure, an analysis in HPLC was carried out and the number of compounds were determined. These substances were characterized by IR, H1-NMR, MS and SEM-EDX elemental analysis. , 4,6-dinitro-2- chloro-azido-benzene. crystals suitable for single crystal XRD were obtained from compound III and the molecular structure of this substance was determined by the mentioned method. The synthesized compounds were investigated by TG and DSC methods which are two thermal analysis methods. It was observed that 4,6 dinitro-2-chloro-azido-benzene turned into 4-nitro-6-chloro phenoxazine at about 120 ºC with anexothermic reaction and it was also observed that 1,5-dinitro-2,4-diazido-3chloro benzene were completely decomposed at about 150 ºC with an exothermic reaction similar to those of explosive materials. Similarly, it was determined 1,3-dinitro-4,6-diazidobenzene and 3,5-dinitro-4-azido-benzenonitrilin were completely decomposed in thermogravimetry. Also, theoretical formation enthalpies of four compounds were calculated with Gaussian 09, CBC-4M algorithm. The theoretical reaction enthalpies have been found by using these formation enthalpies in accordance with the Hess law. The reaction enthalpy results which were found experimentally by DSC were compared with the calculated theoretical results and it has been observed that the found values were similar.In addition the theoretical results were compared with the experimental ones obtained from DSC.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Azotça zengin yeni enerjik maddelerin tasarımı, sentezi ve termal analiz yöntemleriyle incelenmesi
    (Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, 2014) Atakol, Orhan; Fen Fakültesi; Dal,Hakan; Öz,Sevi
    Proje Çalışmasının Özeti:Planlanan çalışma azotça zengin , nitro, siyano gibi gruplarla donatılmış pirazolil piridin, triazolil piridin gibi organik maddelerin hazırlanması ve daha sonra bu maddelerin azido gruplarınıda içeren komplekslerinin hazırlanıp termal analiz yöntemleriyle incelenmesi amacıyla tasarlanmıştır. Azotça zengin enerjik moleküller termal parçalanmaları sırasında N2 gazı verdiklerinden çevre dostu maddeler veya çevre dostu patlayıcı , çevre dostu propellant (sevk maddesi) olarak bilinmektedirler. Azit iyonuda patlayıcı özellikte olmasına karşın koordinasyon bileşikleri açısından oldukça iyi bir ligand olduğundan azot içeriği fazla olan pirazolil piridin , triazolil piridin gibi ligandlar ile hazırlanacak koordinasyon bileşiklerine azido gruplarının koordinasyonu da sağlanırsa elde edilecek bileşiklerin alternatif enerjik madde olabileceği düşünülerek çalışma planlanmıştır. Bu amaçla nitro pirazol, nitro triazol, nitro piridinler kullanılarak NNN tipinde ligand olan pirazolil piridinler , triazolil piridinler ve 3,5-dinitro salisilaldehitin verdiği Schiff bazları hazırlanması, daha sonra bu maddeler ile azit içeren ortamlarda Mn(II), Ni(II), Cu(II) , Cd(II) gibi geçiş elementleri ile tek çekirdekli ve çok çekirdekli koordinasyon bileşikleri hazırlanması ve bunların alternatif enerjik madde olup olmadıklarının termal analiz yöntemleri olan termogravimetri (TG), Diferensiyel Termal Analiz (DTA) ve Diferensiyel Taramalı Kalorimetri ile incelenmesine yönelik bir çalışma planı başlangıçta önerilmiştir. Daha önce verilen ara raporlarda da belirtildiği gibi başlangıçta öngörülen hedeflerden farklı yönlere kaymalar olmaktadır çünkü deneysel çalışmalarda rastlanan bir zorluk veya açıklanamayan durumlar çalışmayı farklı bir tarafa götürebilmektedir. Bu bağlamda söylenebilirki bu çalışmada ağırlıklı olarak terazol bileşiklerinin sentezine yönelik bir çalışma ortaya çıkmıştır.
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bazı aldimin ve ketiminlerin çeşitli voltametrik tekniklerle elektrokimyasal davranışlarının incelenmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2011) Paçal, Gülşah; Atakol, Orhan
    Bu çalışmada, çeşitli aldimin ve ketimin bileşikleri sentezlenmiş ve elektrokimyasal davranışları voltametrik yöntemlerle incelenmiştir. Voltametrik çalışmalar, camsı karbon ve döner disk camsı karbon elektrotları üzerinde ve 0,1 M TBATFB destek elektroliti içeren DMSO ortamında gerçekleştirilmiştir. Elektrokimyasal indirgenme reaksiyonu ve etki eden değişkenler; dönüşümlü voltametri, kronoamperometri, dönerdisk elektrot, ultramikro disk elektrot gibi yöntemler ile incelenmiş ve aktarılan elektron sayıları, difüzyon katsayısı ve indirgenme potansiyelleri bulunmuştur. Aynı zamanda çalışılan maddelerin derişimlerinin ve tarama hızının, indirgenme potansiyeline ve aktarılan elektron sayısına etkisi irdelenmiştir. Deneysel verilerden elde edilen sonuçlara göre incelenen maddeler için çalışılan ortamda bir reaksiyon yürüyüşü önerilmiştir.Abstract In this study various aldimine and ketimines have been synthesized and the electrochemical behaviors were investigated by the use of voltammetric methods. The voltammetric studies were carried out with glassy carbon and rotating glassy carbon electrodes in 0.1 M TBATFB Supporting electrolyte in DMSO. The electrochemical reduction mechanism was elucidated by the use of cyclic voltammetry , rotating disk and ultra micro disc electrodes and the number of electrons transferred, diffusion coefficient and reduction potentials were determined. The effect of the concentration and the scan rate on reduction potentials and the number of electrons transferred was examined. There was a reaction mechanism proposed for the compounds based on the data obtained.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bazı yeni patlayıcı maddelerin termal analiz yöntemleriyle incelenmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010) Öz, Sevi; Atakol, Orhan
    Bu doktora çalışmasında, koordinatif azit grubu bulunduran koordinasyon bileşiklerinin termal parçalanmalarının incelenmesi planlanmıştır. Çalışmada, üç ve dört dişli schiff bazları ile pirazolil tipindeki ligandların Ni(II) ve Cu(II) komplekslerine azit grubunun katılmasıyla elde edilen tek, iki, üç ve dört çekirdekli koordinasyon bileşiklerinin, termal analiz yöntemlerinden termogravimetri (TG), diferensiyel termal analiz (DTA) ve diferensiyel taramalı kalorimetri (DSC) yöntemleri ile incelemesi yapılmıştır. Çalışılan moleküllerdeki toplam azot sayısı, azit grubu sayısı, azit grubunun iki metal iyonu arasında köprü yapma durumu ve koordinasyon özellikleri dikkate alınarak termal parçalanmaların yorumu yapılmıştır. Hazırlanan birçok bileşikte, literatüre paralel olarak yaklaşık 200-240?C sıcaklıklar arasında azit iyonunun ekzotermik bir tepkime ile parçalandığı gözlenmiştir. TG çalışmaları sonucunda, sadece dimerize olmuş ve bir azit grubu içeren iki bileşikte, azit grubunun endotermik olarak, HN3 formunda molekülden ayrıldığı ortaya çıkmıştır. Azit iyonunun termal parçalanması sonucunda ortaya çıkabilecek ürünler kararlı ise veya kararlı bir ara ürün oluşma olasılığı varsa, termal parçalanma molekülün bütününe yayılmamakta, kararlı birimler parçalanmadan kalmaktadır. Buna karşın, koordinasyon bileşiğinde azit grubu sayısı yüksekse veya kararlı bir ara ürün oluşumu olasılığı yoksa termal parçalanmanın tüm molekülü kapsadığı ve koordinasyon bileşiğinin patlayıcı maddeler gibi davranmakta olduğu sonucuna varılmıştır.AbstractIn this dissertation, thermal decomposition of coordination compounds that include azide groups has been studied. Mononuclear, dinuclear, trinuclear and tetranuclear coordination compounds that were obtained with the addition of azide groups to the complexes of tridentate and tetradentate schiff bases and Ni(II) and Cu(II) complexes of pyrazolyl ligands have been examined using thermal analyses methods namely thermogravimetry (TG), differential thermal analysis (DTA) and differential scanning calorimmetry (DSC). Thermal decomposition according to the total number of nitrogen atoms, number of azide groups, bridge position of azide groups between two metal ions and the coordination features in the studied molecules have been taken into consideration during interpretation. Azide ions decompose with exothermal reaction between 200-240?C in many prepared compounds. TG experiments reveal that the azide group separates from the molecule endothermically in the form of HN3 only in two compounds that dimerised and included azide group. As a result of thermal decomposition of azide ion, if the possible products are stable or there is the possibility of stable intermediates, thermal decomposition does not penetrate to the whole molecule and stable units remain without decomposition. On the contrary, it?s concluded that if the number of azide groups are high in the coordination compound or there isn?t any possibility of formation of a stable intermediate thermal decomposition covers the whole molecule and as a result the coordination compounds tend to behave like energetic materials.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bis(N,N'-salisiliden)-1,3-diaminopropan ligandı ve heterohalkalı bileşikler kullanılarak hazırlanan koordinasyon bileşiklerinin termal analiz yöntemleriyle incelenmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2021) Gürsoy Tuncer, Yaprak; Atakol, Orhan; Kimya
    Çalışmada ONNO tipinde dört dişli bir ligand olan Bis-N,N'(salisiliden)1,3-diamino propan (LH2) simetrik yapılı Schiff bazı kullanılarak iki çekirdekli NiII-ZnII çekirdek yapısında koordinasyon bileşikleri hazırlanmış ve bu koordinasyon bileşiklerinin karakterizasyonları yapılmıştır. Literatürde LH2 ligandının çok çekirdekli komplekslerine dair çok çalışma var olmasına rağmen bu komplekslerin oluşum koşulları belirlenmemiştir. LH2 ligandının tek çekirdekli NiL kompleksi 1985 yılından beri bilinmektedir ancak bu tek çekirdekli kompleks belirli şartlarda etrafına yardımcı ligandlar bağlıyarak iki, üç, dört ve çok çekirdekli kompleks oluşturmaya son derece meyillidir. Hangi şartlarda iki çekirdekli, hangi şartlarda üç çekirdekli kompleks oluşturduğunu ve bu oluşumda yardımcı ligandların rolünü araştırmak amacıyla alkol, dioksan, DMF ortamlarında çinko halojenür bileşikleri ve yardımcı ligand olarakta 3,5-lutidin, 2,6-lutidin ve pirazol kullanılarak toplam 8 tane kompleks hazırlanmıştır. Komplekslerin karakterizasyonları element analizi, IR spektroskopi, termogravimetri (TG) ile yapılmış olup bu komplekslerden dört tanesi uygun kristal olarak elde edilmiş ve X-ışını kırınımı yöntemleri ile moleküler modelleri ve birim hücre içindeki durum belirlenmiştir. Hazırlanan komplekslerde Ni(II) iyonunun oktahedral bir koordinasyon küresi içinde, Zn(II) iyonunun ise deforme olmuş tetrahedral bir koordinasyon küresi içinde olduğu bulunmuştur. Bunun yanısıra iki çekirdekli kompleks oluşumunda yardımcı ligandın kuvvetininde rol oynadığı TG çalışmaları sonunda belirlenmiştir. Yardımcı ligand yeterince güçlü elektron donatıcı bir ligand ise iki çekirdekli komplekste Ni(II) iyonunun kare piramit koordinasyon küresinde bulunabileceği ancak yeterince elektron donatıcı değilse tek bir yardımcı ligandın Ni(II) merkez iyonunun elektron gereksinimini karşılamadığından kare piramit koordinasyon küresinin meydana gelmediği ancak iki yardımcı ligandın koordinasyonuyla sadece oktahedral koordinasyon küresi oluştuğu anlaşılmıştır. Çalışmada pirazol yardımcı ligandının lutidine oranla daha zayıf elektron donatıcı olduğu anlaşılmış olup TG yönteminin ligandların spektrokimyasal serideki yerlerinin belirlenmesinde kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Komplekslerde termokinetik analiz gerçekleştirilmiş ve yardımcı ligandların yapıdan ayrılmasında termodinamik değerler yarı deneysel olarak hesaplanmıştır. Termokinetik analiz hem izotermal hemde izotermal olmayan yöntemlerle yapılmış olmasına rağmen sonuçlar karşılaştırılabilir olarak bulunmuştur. Ayrıca Gaussian 09 programı içindeki B3lyp 631G(d) temel seti kullanılarak komplekslerde hesaplamalı kimya çalışmaları yapılmış, komplekslerin HOMO-LUMO enerji seviyeleri, DFT yöntemi kullanılarak Elektrostatik potansiyel haritaları(ESP) ile dipol momentleri hesaplanmıştır. Bulunan enerji seviyeleri ve elektrostatik potansiyel haritalarından Zn(II) halojenürler ve yardımcı ligandların bağlanmasıyla meydana gelen iki çekirdekli komplekslerde enerji düzeyinin çok fazla değişmediği ancak molekülün dipollüğünün değiştiği, yardımcı ligandlardan Zn(II) ye doğru bir elektron hareketi olduğu ortaya çıkmıştır. Gaussian 09 paket programı içindeki NBO algoritması yardımıyla komplekslerdeki merkez iyonlarının yarı dolu d orbitallerindeki elektron sayıları tahmin edilmiş ve d orbitallerindeki dağılımın oktahedral koordinasyondan beklendiği gibi olduğu görülmüştür.
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
    Crystal structure of (N,N'-disalicylidene-2,3-diaminopyridine)copper(II) complex
    (1997) Atakol, Orhan; Nazır, Hasan; Fen Fakültesi
  • No Thumbnail Available
    Item
    Crystal Structure of (N,N′-Disalicylidene-2,3-diaminopyridine)copper(II) Complex
    (1997) Atakol, Orhan; Nazır, Hasan; Güzel Sanatlar Fakültesi
    Behavior of N,N'-disalicylidene-2,3-diaminopyridine (1) against metal ions'-3 and its X-ray structure4 as well as its thermochromic and photochromic properties5 have been reported. This communication presents the X-ray structure of Cu(II) complex (2) prepared by using ligand 1(Fig. 1). The ligand (5X10-4 mol, 0.1894 g) was dissolved in hot acetonitrile (100 ml) and a solution of [Cu(CH3000)2]• H2O (5X104 mol, 0.0998 g) in hot methanol (10 ml) was then added. The resulting solution was mixed and set aside for 24 h. The precipitated crystals were filtered and used for X-ray data collection with graphitemonochromatized Mo Ka radiation. The crystal and experimental data are presented in Table 1 and the
  • No Thumbnail Available
    Item
    Crystal Structure of [1-{(2-Oxyphenyl)iminomethyl}benzen- 2-oxy-N,O,O′]cyclopropylamine-Nnickel(II) Complex
    (1997) Atakol, Orhan; Eriş, Figen Z; Fen Fakültesi
    The structures of monomeric Ni complexes in the presence of a tridentate ONO or ONS Schiff-base ligand and different monodentate ligands (piperidinel, pyrrolidine2 and cyclohexylamine3) were reported previously. In those complexes the Ni ion has either a square or distorted square-planar coordination. Here, we report on the structure of a new Ni complex, which has as a monodentate ligand the cyclopropylamine molecule (Fig. 1). As can be seen from Fig. 2, the coordination around the Ni ion in the title complex is also distorted square planar. The Ni-0 and Ni-N bond lengths are [1.814(5) -1.866(5)A] and [1.846(6) -1.929(5)A],
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
    Crystal structure of [2,6-bis(3,5-dimethyl-N-pyrazolyl)pyridine](azido)(chloro)copper(II)
    (2003) Atakol, Orhan; Fen Fakültesi
    In the title compound, the coordination around the Cu atom is a distorted square-pyramid involving three N atoms from the ligand and one N atom from the azido group at the basal plane. The Cl atom is located at the apical position. The Cu atom is 0.32(5)Angstrom above the basal plane. There are three intramolecular and four weak intermolecular hydrogen bonds in the structure. IR spectra confirm the asymmetric N-3 stretching vibrations of the terminal azide group.