Browsing by Author "Atalay, Lemi"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    Atatürk ve Milli İrade: Otoriterliğin Kaynağı mı Yoksa Cumhuriyetçi Demokrasinin Simgesi mi?
    (Ankara Üniversitesi, 2021-05-27) Atalay, Lemi; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
    Milli Mücadele’nin önderi Mustafa Kemal Paşa, kongreler döneminde Milli Mücadele’nin felsefesini “milli iradeyi hakim kılmak” şeklinde belirlemiş ve bu doğrultuda Milli Mücadele, bir meclis aracılığıyla yürütülmüştü. Bu yaklaşım savaştan sonra da sürdürülmüş ve milli irade anlayışı Cumhuriyet yönetimi ile taçlandırılmıştır. Bu çalışmada, Mustafa Kemal Paşa ile birlikte ülke siyaseti için önemli bir yer tutmaya başladığı anlaşılan milli irade felsefenin niteliklerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda hareket eden çalışma bu milli irade anlayışının, Aydınlanma dönemi düşünürü olan Jean-Jacques Rousseau’nun genel irade yaklaşımından esinlenip, esinlenmediği ile özgürlük ve demokrasi açısından nasıl bir yaklaşıma sahip olduğu sorunsallarını irdelemeye çalışmıştır. Bu bağlamda ilk olarak Rousseau’nun genel irade felsefesini ortaya koyduğu temel eserler ile Mustafa Kemal Paşa’nın milli irade anlayışına yönelik söylemlerini içeren yayınlar esas alınarak, karşılaştırmalı, analitik bir inceleme yapılmış, ardından da konu üzerindeki çeşitli araştırmalardan yararlanılarak milli/genel irade kavramının demokrasi-hürriyet tartışmasında durduğu pozisyon tartışılmaya çalışılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda Rousseau’nun genel irade ve Atatürk’ün milli irade kavramları arasında çeşitli yönler bakımından benzerlikler olduğu tespit edilmiş ve bu düşüncelerin liberal bir demokrasi olmasa da cumhuriyetçi bir demokrasinin parçası olduğu ileri sürülmüştür.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Mümtaz Soysal Ve Kemalizm: 1960’lı Yıllarda Bitmemiş Bir Senfoniyi Tamamlama Girişimi
    (Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi, 2019-09-19) Atalay, Lemi; Tarih; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
    Türk siyasal hayatını şekillendiren ideolojilerin başında gelen Kemalizm, sadece olumlanması/olumsuzlanması açısından değil, esnek yapısının da katkısıyla başka ideolojilerle eklemlenmesi açısından da sıklıkla tartışılagelmiştir. Sosyalizmle eklemlenmesi sonucu ortaya çıkan sol-Kemalizm anlayışı da özellikle 1960’lı yıllarda Türk düşünce hayatında önemli bir konumda olmuştur. Sol-Kemalizm anlayışının o dönemdeki önemli temsilcilerinden olan Mümtaz Soysal’ın görüşleri ise beraber hareket ettiği isimlerden belirli açılardan farklılaşmıştır. Bu çalışmada Mümtaz Soysal’ın sol-Kemalizm yorumu ve bu anlayış içerisindeki görece özgün konumu çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu çözümleme için başta Yön dergisinde yayımladığı yazılar olmak üzere, Mümtaz Soysal’ın o dönem içerisinde yazdığı kitaplar ve diğer makaleler incelenmiş ve Soysal’ın fikirleri analiz edilmeye çalışılmıştır. Yapılan incelemeler sonucu Mümtaz Soysal’ın Kemalizm-sosyalizm yakınlaşmasında, 1960’lı yıllarda beraber hareket ettiği diğer isimlere nazaran sosyalizme daha ağırlık verdiği, Kemalizm’i geliştirerek sosyalizme ulaşmaya çalıştığı; ancak 1980’lı yıllardan sonra bu görüşünden uzaklaşarak Kemalizm’e daha yaklaştığı anlaşılmıştır.