Browsing by Author "ERCAN, Yavuz H. (Tez Danışmanı)"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    JİVKOV DÖNEMİNDE BULGARİSTAN TÜRKLERİ ve TÜRKİYE’YE GÖÇ OLAYI (TÜRK BASININA GÖRE)
    (ANKARA ÜNİVERSİTESİ TÜRK İNKILÂP TARİHİ ENSTİTÜSÜ) ERCAN, Yavuz H. (Tez Danışmanı); YILMAZ, Rüştü (Yazar)
    Beş yüzyıl Osmanlı yönetiminde kalan Bulgaristan, bağımsızlığını kazandıktan sonra Türklere karşı sürekli bir asimilasyon politikası izlemiştir. Ancak 1944 yılında Bulgaristan’a komünist rejimin yerleşmesiyle beraber asimilasyon devletin resmi ve sistemli bir politikası olması itibariyle nitelik değiştirmiştir. Özellikle Jivkov döneminde (1962–1989) Türk ve diğer azınlıklar eritilerek “tek milletli” Bulgaristan oluşturma idealine yönelik uygulamalar artmıştır. İşte böyle ırkçı bir anlayışla, Bulgaristan nüfusunun onda birini oluşturan Bulgaristan Türkleri’ne 1984 yılı sonlarından başlanarak Jivkov’un iktidardan uzaklaştırılışına kadar çok şiddetli ve geniş kapsamlı bir asimilasyon politikası uygulanmıştır. Zorunlu isim değiştirmelerle başlayan bu uygulamalar, Türkçe yasağı, dini yaşamın kısıtlanması ve diğer uygulamalarla devam etmiştir. Baskılar sonunda bunalan Türk azınlık yönetime karşı gösteri yürüyüşüne başlayınca da ellerine birer pasaport tutuşturularak sınır dışı edilmeye başlanmıştır. Böylece 1989 yılı göç olayı gerçekleşmiştir. Yaklaşık beş yıl süresince devam eden asimilasyon politikası uygulamaları esnasında başta Türkiye olmak üzere diğer devletler ve uluslararası kuruluşlar Bulgaristan’a her fırsatta tepkisini göstermiştir. Ancak gösterilen tepkiler yaptırımdan uzak olduğu için Bulgaristan üzerinde çok etkili olmamıştır. Başarıya ulaşamayan bu asimilasyon politikası, Jivkov yönetiminin sonunu hazırlamıştır. Jivkov’un iktidardan uzaklaştırılmasından sonra da Bulgaristan’da demokratikleşme süreci başlamıştır. Türklere tekrardan eski hakları verilmiştir. Bulgaristan’ın Türklere uyguladığı asimilasyon politikası Türk-Bulgar ilişkilerinde gerginlik yaşanmasına neden olmuştur. Türkiye ısrarla bu uygulamalardan vazgeçilerek göç anlaşması yapılmasını istemiş ancak Bulgaristan inatla Türkiye ile bu konuda masaya oturmaktan kaçınmıştır. Türkiye asimilasyon ve göç sürecinde Bulgaristan Türklerine imkânlar ölçüsünde her türlü desteği vermiştir. Ancak beklenenden çok sayıda Bulgaristan Türk’ünün göç etmesi ve Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik koşullar nedeniyle Türkiye, göçmenlerin bir kısmına arzu ettikleri yaşam biçimini sağlayamamıştır. Bu nedenle de göçmenlerin yarısı Bulgaristan’a geri dönmüştür. Bu durum Türkiye’nin uluslararası imajına olumsuz etki yapmıştır. Dünyanın her tarafında milyonlarca Türk veya Türk asıllı vatandaş olduğu göz önünde bulundurulursa Türkiye’nin bu konuda daha stratejik politikalar oluşturması gerekliliği ortadadır. Bu maksatla “Türkiye Dışında Yaşayan Türkler ve Göçmen Bakanlığı” kurularak konuya daha sistematik ve bilinçli politikalarla yaklaşılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.