Browsing by Author "PULATSÜ, SERAP"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    Mogan gölünde (Ankara) dip tarama uygulamaları sonrası sedimentin kirlilik durumunun değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2022) BİNİCİ, ARZU; PULATSÜ, SERAP; Su Ürünleri
    Bu çalışmanın amacı; bir göl yönetim uygulaması olan sediment tarama (uzaklaştırma) ertesi, sedimentin besin elementleri ile ağır metallerin mevcut düzeylerinin belirlenmesi ve her iki unsur açısından kirlenme durumunun bazı indeksler hesaplanarak değerlendirilmesidir. Araştırma bulgularına göre; a) Sedimentte kalite parametreleri; organik madde: (%)4,59-19,83; toplam organik karbon: (%)<0,1-6,30; toplam azot: (%)<0,1-0,70; toplam fosfor: (%)0,07-0,32 ve redoks potansiyeli: -9,5 ve -50,5 mV arasında değişmiştir, b) Besin elementleri bağlamında; kirlenme indeksi, organik indeks ve organik azot indeksi değerlerine göre en fazla azotla kirlendiği, zenginleşme faktörü indeksine göre ise, en çok zenginleşme gösteren besin elementinin toplam fosfor olduğu belirlenmiştir, c) Genel olarak sediment gözenek suyu ağır metal konsantrasyonları (0,69-330,50 µ/L), sediment üstü su konsantrasyonlarından (0,61-129,0 µ/L) yüksektir, d) Aylar ve istasyonlar dikkate alındığında; ağır metal dizilimi Cr>Cu>Zn>Ni>Pb>As>Cd>Hg şeklindedir, e) Tüm ağır metaller içerisinde Cu, As, Cd en yüksek zenginleşme ve kontaminasyon faktörlerine sahip ağır metaller olarak saptanmıştır. Kirlilik yük indeksi (PLI) değerleri (1,30-2,26) sedimentin ağır metallerle kirlenmesini desteklemektedir. Jeoakümülasyon indeks (Igeo) değerleri ise, her iki istasyon ve ayda Pb bakımından yoğun kirlenme olduğuna işaret etmektedir. Potansiyel ekolojik risk faktörleri (Eri ) açısından, Cd önemli düzeyde potansiyel ekolojik riske sahip bulunmuştur. Bütünleşik ekolojik risk faktörleri (PER), gölde tüm ağır metaller bazında orta düzeyli bir ekolojik riski göstermektedir. Ni ve As biyolojik açıdan olumsuz etkileri olan metallerdir. Sonuçlar; a) Sediment tarama girişiminin, sedimentteki kirlenmenin indirgenmesi açısından çok etkin olmadığı, b) Göl havzasındaki antropojenik kirleticiler süregeldikçe, sedimentteki ağır metal (özellikle Cu, As, Cd, Pb) düzeylerinin rutin olarak izlenmesi gereği yönündedir. Bulguların, ilgili kurumların ve yerel yönetimin sediment odaklı izleme çalışmalarına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.