Browsing by Author "PULATSÜ, Serap"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karada kurulu farklı kapasitedeki alabalık işletmeleri (Muğla, Fethiye) çıkış suları özelliklerinin değerlendirilmesi
    (Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, 2011) PULATSÜ, Serap; Ziraat Fakültesi; BİLGİN YILDIRIM, Hatice (Araştırma Sorumlusu)
    Bu araştırma su ürünleri yetiştiriciliği-çevre etkileşimi bağlamında, gökkuşağı alabalığı işletmeleri çıkış sularının kalite özelliklerine dikkat çekmek için Ekim 2009- Eylül 2010 tarihleri arasında yürütülmüştür. Bu amaçla Eşen Çayı (Muğla, Fethiye) üzerinde kurulu orta (200 ton/yıl) ve büyük ölçekli (2500 ton/yıl) çöktürme havuzu bulunan farklı iki kapasitedeki gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss, Walbaum 1792) işletmesi giriş ve çıkış sularında önemli bazı su kalite özellikleri ile çıkış suyuna ilişkin askıda katı madde, biyokimyasal oksijen ihtiyacı, kimyasal oksijen ihtiyacı, toplam inorganik azot ve toplam fosfor yük değerleri bir yıl süreyle aylık olarak izlenmiştir. Ayrıca herbir işletme için bir ton balık üretimi ve bir ton yem başına düşen azot ve fosfor yükleri tahmin edilmiştir. Araştırma süresince büyük ve orta ölçekli işletmelerin giriş ve çıkış sularında belirlenen su kalite özellikleri genellikle tüm aylarda istatistiki olarak önemli düzeyde farklılık göstermiştir. İşletmelerin çıkış sularında ise su sıcaklığı, elektrik iletkenliği, nitrat-azotu, toplam fosfor ve askıda katı madde değerlerinin aylara bağlı değişimi istatistiki açıdan önemli seviyede farklı bulunmuştur (p0.05). İşletmelerin çıkış suyu toplam fosfor konsantrasyonları (0.13-0.64 mg/L) farklı ülkelerdeki ilgili yasal düzenlemelerde yer alan zorunlu değerlerden ve Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde yer alan yüksek kaliteli suya ilişkin hedef değerlerden yüksek bulunmuştur. Çıkış suyu askıda katı madde konsantrasyonları (14.75-127.0 mg/L), uluslararası yasal düzenlemelerde belirtilen zorunlu değerlerden yüksek saptanmıştır. Çıkış suyu biyokimyasal oksijen ihtiyacı değerleri (2.20-5.62 mg/L) ise, Avrupa ülkelerinde ilgili yasal düzenlemelerde belirtilen zorunlu değerlerden düşük tespit edilmiştir. Araştırma periyodunca işletmelerin çıkış suyu amonyum konsantrasyon değerleri (0.30-0.64 mg/L) Su Ürünleri Yönetmeliği’nde alıcı ortam için belirtilen 0.02 mg/L’den yüksek bulunmuştur. Tez kapsamında elde edilen kantitatif bulgular ışığında, çöktürme havuzları ile birlikte filtre ve elek sistemlerinin de daimi ve etkin bir şekilde kullanım gerekliliği ortaya çıkmıştır. Ayrıca işletme çıkış sularının yönetiminde, konsantrasyon bazlı maksimum artışa yönelik değerleri dikkate alan yasal düzenlemelere yönelmenin daha uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Tez kapsamında, büyük ölçekli işletmede (YDO: 0.80) azot yükü bir ton balık üretimi için 59.08 kg ve fosfor yükü 4.01 kg; orta ölçekli işletmede (YDO: 1.25) ise bir ton balık üretimi için azot ve fosfor yükleri sırasıyla 106.25 kg ve 10.75 kg olarak tahmin edilmiştir. Yetiştiricilikte büyüme performansının iyileştirilmesi ve ekstrude yem kullanımının teşviki, işletmelerin azot-fosfor yüklerinin indirgenmesinde önemli unsurlar olarak gözükmektedir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Mogan Gölü litoral sedimentte fosforun göle salınımının araştırılması
    (2007) PULATSÜ, Serap; Ziraat Fakültesi
    Bu araştırma Mogan Gölü litoral sedimentte fosforun göle salınım potansiyelinin tespiti amacıyla Eylül 2005 - Ağustos 2006 tarihleri arasında yürütülmüştür. Gölde belirlenen iki istasyondan alınan sediment ve sediment üstü su örneklerinde toplam fosfor ve fosfor fraksiyonları başta olmak üzere bazı fiziksel ve kimyasal ölçümler yapılmıştır. Sediment gözenek suları ve sediment üstü göl sularına ilişkin toplam filtre edilebilir ortofosfat konsantrasyonları, sedimentin su içeriği ve sıcaklığa bağlı difüzyon katsayısı kullanılarak sedimentten fosfor salınımı tahmin edilmiştir. Araştırma periyodunca gölün besin seviyesi üzerine sedimentin payının kantitatif olarak çok düşük olduğu (0.014 µg/m2.gün) ve sedimentte negatif fosfor salınımının (tutulumun) daha belirgin olduğu (-0.125 µg/m2.gün) tespit edilmiştir. Sediment örneklerinde toplam fosfor (TP) konsantrasyonu 654.50-1463.80 µg/gKA arasında değişmiş, gölün besin seviyesi ötrofik olarak saptanmıştır. Sedimentten suya fosfor salınımının engellenmesinde payı en fazla olan fosfor fraksiyonu organik bağlı fosfor (Org?P) fraksiyonu (% 36) olarak belirlenmiş, bunu sırasıyla demir+alüminyuma bağlı fosfor (Fe+Al?P) (% 25), kalsiyuma bağlı fosfor (Ca?P) (% 23) ve karbonata bağlı fosfor (CO3?P) (% 16) fraksiyonları izlemiştir. Sedimentin yüksek demir içeriği (14200-47750 µg/gKA) nedeniyle, sedimentten göle fosfor salınımının düşük kalmasında Fe+Al?P fraksiyonu etkili olmuştur. Araştırma süresince sedimentte yüksek saptanan TFe/TP oranı da (18-55) fosfor salınımının düşük kalmasındaki başka bir etkendir. Sediment gözenek suyundaki demir derişimlerinin (TFe) toplam filtre edilebilir ortofosfat (TFO) konsantrasyonlarına oranının (TFe/TFO) bütün istasyonlarda yüksek (ortalama 11.05) tespit edilmesi ve sediment üstü suya ilişkin TFe konsantrasyonlarının (92.98-511.67 mg/m3) sediment gözenek suyuna ait demir derişimlerinden (104.00-783.00 mg/m3) daha düşük bulunması, fosfor salınımının düşük kalmasını teşvik etmiştir. Sedimentin kilce zengin olması ve istasyonlardaki makrofit varlığı da sedimentten fosfor salınımının oldukça düşük saptanmasını etkileyen faktörlerdir. Gölde tahmin edilen fosfor salınım değerleri, sedimentin gölün besin düzeyindeki etki payının çok düşük olduğunu kantitatif olarak ortaya koyduğundan, gölün besin seviyesini muhafaza edebilmesi için öncelikli hedef dış kaynaklı fosfor yükünün azaltılması olmalıdır. AbstractThis study was conducted to find out the phosphorus potential release into the Mogan Lake between September 2005 and August 2006. Total phosphorus and phosphorus fractions in the sediment and overlying water samples mainly taken from two determined stations from the lake and additionally some chemical and physical measurements were done. The amount of the released phosphorus was estimated by using total filterable orthophosphate concentrations related to sediment pore water and overlying water with the water content of the sediment, and the diffusion coefficient depending on the temperature.During the study period, it was determined that the sediment portion on the trophic level of the lake is quantitatively too low (0.014 µg/m2.day) and negative phosphorus release is more significant (-0.125 µg/m2.day). The total phosphorus (TP) concentrations of the sediment samples were changed between 654.50-1463.80 µg/g DW and the trophic level of the lake was found to be eutrophic. The most significant of phosphorus fractions in hindering phosphorus release into the lake was estimated as organic bound phosphorus fraction (Org?P) (36 %), this fraction was followed by iron+aluminium bound phosphorus fraction (Fe+Al?P) (% 25), calcium bound phosphorus fraction (Ca?P) (23 %), and carbonate bound phosphorus fraction (CO3?P) (16 %) respectively. In the low sediment phosphorus release to the lake, the iron+aluminium bound phosphorus fraction (Fe+Al?P) was effective because of the high content of iron (14200-47750 µg/gDW) in the sediment. During the study another effectual component in the low release of phosphorus was high TFe/TP ratio (18-55). In this study, the proportion (TFe/TFO) of iron concentrations (TFe) of sediment porewater to total filterable orthophosphate (TFO) was determined more than 1.8 (mean 11.05) in both two stations and TFe concentrations related to overlying water (92.98-511.67 mg/m3) was established lower than porewater iron concentrations (104.00-783.00 mg/m3) were the causes of the low sediment phosphorus release. High sediment clay content and presence of macrophyte in the stations were the other effectual factors of low sediment phosphorus release. The estimated values of phosphorus release in the Mogan Lake quantitatively brought up that the effect of the sediment over the trophic level of the lake was very low so it is determined that in order to maintain the trophic level of the lake, priority should be reducing the external phosphorus load.)