Kentsel Dönüşüm Projelerinde Değer Esaslı İmar Uygulamasının Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi

Simple item page
dc.contributor.authorTığlı, Emine
dc.contributor.departmentFen Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.date.accessioned2021-09-08T11:32:42Z
dc.date.available2021-09-08T11:32:42Z
dc.date.issued2021
dc.description.abstractTürkiye’de günümüz koşullarında kentsel dönüşüm ülke gündemindeki önemli konuların başında yer almaktadır. Kentsel dönüşüm projeleri kapsamında kentin yıpranan kısımlarının yenilenmesi ve afet riskinin bertaraf edilmesi amaçlanmaktadır. Parsel ölçeğinden, yüzölçümü çok büyük alansal uygulamalara kadar geniş bir uygulama alanı olan kentsel dönüşüm projelerinde; imar planı değişikliği ile kentsel alan yeniden düzenlenmekte ve yapılaşma koşulları yeniden karara bağlamaktadır. Kentin yıpranan kısımlarının, genellikle kent merkezinde kalan çöküntü alanları olduğu dikkate alındığında, kentsel dönüşüm projelerinde; imar planı değişikliği ile beraber değer artışı (rant) meydana gelmektedir. Bu nedenle, kentsel dönüşüm projelerinde hak sahipleri ile değer esasına göre anlaşılması ve rantın adaletli dağıtılması oldukça önemlidir. Rantın daha adaletli dağıtılması ile vergilendirilmesine olanak sağlayan yöntemlerden birisi değer esasına dayalı arazi ve arsa düzenlemesi olarak ifade edilebilir. Değer esasına dayanan imar uygulaması dünyada birçok ülke tarafından uygulanmaktadır. Türkiye’de 3194 sayılı İmar Kanunu’nun ek 8’inci maddesi ile 2020 yılının Eylül ayında yürürlüğe giren “İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Hakkında Yönetmelik” kapsamında plan değişikliğinin neden olduğu değer artışının (rantın) ölçümü ve kamuya döndürülmesine ilişkin ilk düzenleme yapılmıştır. Ancak yapılan düzenleme ile 6306 Sayılı Kanun kapsamındaki uygulama alanları istisna kapsamına alınmış ve halen meri mevzuatta kentsel dönüşüm alanlarında değer esasına dayanan uygulama yöntemlerine ilişkin yasal düzenlemenin olmadığı açıktır. Diğer yandan kentsel dönüşüm mevzuatı; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkili idarelere planlama, uygulama ve arazi ve arsa düzenlemesi hususunda çok geniş ve esnek yetkiler tanımaktadır. Ancak, uygulama yöntemlerinin neler olacağı ve nasıl uygulanacağına dair yasal çerçeve hem kentsel dönüşüm mevzuatında, hem de İmar Kanunu’nda açıklanmamıştır. Bununla birlikte, kentsel dönüşüm projelerinde halihazırda, arazi ve arsa düzenlemesinden, arsa payı dağıtımına ve imar hakkı transferine kadar birçok farklı yöntem uygulanabilmektedir. Hangi yöntem olursa olsun adaletli bir yaklaşım ile rantın dağıtılması, kentsel dönüşümün etkinliğini, hızını ve başarısını arttıracaktır. Bu çalışmada örnek bir alan üzerinden değer esaslı imar uygulamasının kentsel dönüşüm alanlarında uygulanabilirliği incelenmiş ve kentsel dönüşüm sürecindeki yeri tartışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre projeye özgü olarak çeşitlenen kentsel dönüşüm uygulamalarında, değer esaslı imar uygulaması, kimi zaman faydalı bir çözüm aracı olarak görülürken, kimi zaman ise sürecin içerisinde anlamsız kalmaktadır. Çünkü bazı uygulamalarda; yeni bağımsız bölümlerin değerinin tespiti ve bu bağımsız bölümlerin arsa payının dağıtılması veya imar hakkı transferinin uygulanması daha önemli hale gelebilmektedir. Bu nedenle, kentsel dönüşüm projelerinde, yalnızca değer esaslı imar planı uygulaması değil, üç boyutlu değer esasına katkı sağlayacak tüm uygulama yöntemlerinin yasal dayanağının oluşturulması; uygulamalardaki çekişmeyi azaltabileceği gibi; başarıyı arttırabilecektir. Ayrıca, dönüşüm projelerinde; hak sahiplerinin taşınmazının değerlenmesi, arsa ve arazi düzenlemesi, üretilen bağımsız bölümlerin değerinin tespiti ile arsa payı dağıtımı neticesinde kat mülkiyetinin kurulması ve bu uygulamalar yapılırken en uygun yöntemin seçilmesine ilişkin çalışmaların gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının sorumluluğu altında yürütülmesinin uygulamalardaki aksaklıkların azaltılmasında önemli ölçüde katkı sağlayabileceği ortaya çıkmaktadır.tr_TR
dc.identifier.endpage113tr_TR
dc.identifier.startpage01tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/20.500.12575/74527
dc.language.isotrtr_TR
dc.publisherAnkara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Gayrimenkul Geliştirme Ve Yönetimi Anabilim Dalıtr_TR
dc.relation.publicationcategoryRaportr_TR
dc.subjectİmartr_TR
dc.subjectarazi ve arsa düzenlemesitr_TR
dc.subjectdeğer esaslı imar uygulamasıtr_TR
dc.subjectkentsel dönüşümtr_TR
dc.subjecteşdeğerlilik ilkesi,tr_TR
dc.subjectmaliyet karşılama ve değer kazanımıtr_TR
dc.titleKentsel Dönüşüm Projelerinde Değer Esaslı İmar Uygulamasının Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesitr_TR
dc.typeOther / Diğertr_TR

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
Emine TIĞLI - 18832745.pdf
Size:
2.36 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Description:
Download
License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.62 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:
Download

Collections

DÖNEM PROJELERİ