775 Sayılı Gecekondu Kanunu uygulamasının genel ve Kayseri İli Selçuklu Mahallesi örneği yönlerinden değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı
Abstract
Bu çalışmada, Türkiye’de hızlı kentsel gelişmenin bir sonucu olarak ortaya çıkan gecekondu
sorunu ve bu sorunun alternatif çözümü için uygulamaya konulan 775 sayılı Gecekondu
Kanunu’nun hem gene, hem de seçilmiş proje alanındaki uygulama sonuçları tartışılmıştır.
Özellikle nüfusu hızlı artan kentlerde, göçlerle kente gelen nüfusun barınma gereksinimleri
meşru yollarla karşılanamadığı zaman, “gecekondulaşma” sorunu kentsel mekânda yeni boyut
kazanmakta ve dolayısıyla göç, kentleşme ve gecekondulaşma arasında yakın bir ilişkinin
olduğu dikkati çekmektedir. Gecekondulaşma sürecinde, gecekondu ve gecekondulunun
sorunlarının etkin olarak çözümünden uzak, etkin olmayan politikalar ve yasal düzenlemelerle
sorunun çözümü hedeflenmiş, ancak yapılan düzenleme ve uygulamalarla gecekondu yapımının
önüne geçilememiş olduğu görülmektedir. Bu çerçevede çalışma kapsamında kentsel
dönüşümden ziyade halen yürürlükte olan 775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun uygulanmasıyla
gecekondu sorununa farklı bir yaklaşım sunan Melikgazi Belediyesinin yapmış olduğu proje
sonuçları incelenmiştir. Eskişehir Bağları Gecekondu Önleme Bölgesi Projesinin genel olarak
ele alınmış ve 3. Eskişehir Mahallesi 846 numaralı ada sınırları içinde oluşturulan parsellerin
uygulama öncesi ve sonrası nasıl oluşturuldukları, kadastro parsel malikleri ile yeni uygulama
sonucu oluşan imar parseli mülkiyet dağılımının nasıl tespit edildiği, imar parsellerinin yer
seçim kriterlerinin neler olduğu, uygulama öncesi ve sonrası oluşan parsellerin değer
tespitlerinin yapılış şekilleri, projenin amaçlarının neler olduğu ve amaçlanan hedeflere ulaşıp
ulaşmadığı gibi sorulara cevap bulmak amaçlanmıştır. Uygulamada eski ve yeni maliklerin
irdelenmesi ve yapılan kentsel dönüşümün zaten çoğu köy yaşamını sürdürmekte olan
gecekondu insanı için kendine yabancı olan yeni yerleşim yerleri yerine, kültürlerini
yaşatabilecekleri müstakil, bahçeli, çok katlı olmayan, komşuluk ilişkilerini eskisi gibi devam
ettirdikleri, hayattan kopmadan, yabancılaşmadan ve soylulaştırmaya tabi tutulmadan
yapılabildiği vurgulanmıştır. Gecekondu sorunu ve afet riskli alanlarda kentsel dönüşüm projesi
gereksinimi ve mevcut durum analizi, proje geliştirme, hak sahipliği tespiti, değerleme, izlemedeğerlendirme
ve etki değerleme gibi çalışmaların yapılması, gayrimenkul geliştirme ve
yönetimi uzmanlarının çalışma alanlarına girdiği için, kentsel gelişim ve dönüşüm projelerini
başarılı olarak uygulamayı hedefleyen bütün merkezi ve yerel yönetim birimlerinde söz konusu
uzmanların istihdam edilmesine önem ve öncelik verilmesi gerekli ve yararlı görülmektedir.
Description
Keywords
Kentleşme, gecekondu yerleşimleri, taşınmaz mülkiyeti, malik, parsel, 775 Sayılı Gecekondu Kanunu uygulamaları