Okul öncesi eğitimde alternatif bir eğitim modeli: Montessori eğitimi
No Thumbnail Available
Date
2015
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri
Abstract
Bu araştırmada, Ankara Üniversitesi Uygulama Anaokulu 1’e devam eden üç, dört ve beş yaş
(36-72 ay) grubundaki (deney ve kontrol grubu) çocukların gelişim düzeylerinin belirlenmesi
ve Montessori yaklaşımına dayalı eğitimin çocukların gelişim alanları üzerindeki etkisinin
saptanması amaçlanmıştır. Araştırmada, Montessori yaklaşımına dayalı eğitimin çocukların
gelişim alanlarına olan etkisini belirlemek amacıyla ön test, son test ve kalıcılık testi kontrol
gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma Ankara Üniversitesi Uygulama Anaokulu’na
devam eden çocuklarla benzer özelliklere sahip Ankara’daki üniversitelerin uygulama
anaokullarından tesadüfen belirlenen uygulama anaokulunda yürütülmüştür. Ankara
Üniversitesi Uygulama Anaokulu 1’e devam eden 36-72 aylık çocuklar deney grubunu,
benzer özelliklere sahip tesadüfen belirlenen bir üniversite anaokuluna devam eden 36-72
aylık çocuklar ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Araştırmada deney grubuna dahil edilen 48
çocuk ve kontrol grubuna dahil edilen 45 çocukla yürütülmüştür. Araştırmaya katılımda
gönüllülük esas alınmıştır. Araştırmada verileri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından
oluşturulan “Genel Bilgi Formu”, çocukların gelişim alanlarını değerlendirmek için bu
çalışma kapsamında 36-72 ay arasındaki çocuklar için geçerlik güvenirlik çalışması yapılmış
olan Alpern (2007) tarafından geliştirilen Gelişimsel Profil 3 (Developmental Profile 3-DP 3)
ile Mardell and Goldenberg (1998) tarafından geliştirilen Öğrenmenin Değerlendirilmesi için
Gelişimsel Göstergeler 4 (Developmental Indicators for the Assessment of Learning 4- DIAL
4) ölçme araçları kullanılmıştır. Montessori yaklaşımına dayalı eğitim öncesinde ilk olarak
Montessori eğitim ortamı oluşturulmuş ve gelişimsel değerlendirme labratuvarı hazır hale
getirilmiştir. Ardından öğretmenler “Montessori Uygulayıcıların Eğitimi” kapsamında eğitim
almışlardır. Eğitim alan öğretmenler tarafından deney grubu olan Ankara Üniversitesi
Uygulama Anaokulu 1’e 2013-2014 eğitim öğretim yılında devam eden 36-72 aylık çocuklara
bir yıl süre ile Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programı ile bütünleştirilmiş
Montessori yaklaşımına dayalı eğitim programı uygulanmıştır. Deney grubundaki okulla aynı
özellik ve şartlara sahip Ankara’daki bir üniversitenin uygulama anaokuluna devam eden
çocuklar ise kontrol grubunu oluşturmaktadır. Kontrol grubundaki çocuklara 2013-2014
eğitim öğretim yılı boyunca Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programı
doğrultusunda hazırlanan eğitim programı uygulanmıştır. Çalışma sonucunda Öğrenmenin
Değerlendirilmesi için Gelişimsel Göstergeler 4’den elde edilen bulgular incelendiğinde,
2
deney ve kontrol grubundaki çocukların motor gelişim, kavram gelişim ile ilgili davranışsal
gözlem, dil gelişimiyle ilgili davranışsal gözlem alt boyutlarında ve toplam gelişim ile ilgili
davranışsal gözlem puanlarında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Öğretmen görüşlerine
göre Öğrenmenin Değerlendirilmesi için Gelişimsel Göstergeler 4’den elde edilen bulgular
incelendiğinde deney ve kontrol grubundaki çocukların özbakım becerileri ile sosyal duygusal
gelişim alt boyutu puanlarında, ebeveyn görüşlerine göre özbakım becerileri alt boyutu ile
toplam gelişim puanlarında anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır. Gelişim Profil 3‘e ait
sonuçlar incelendiğinde deney ve kontrol grubundaki çocukların öğretmen görüşlerine göre
uyumsal davranış boyutunda; ebeveyn görüşlerine göre fiziksel gelişim, bilişsel gelişim,
iletişim alt boyuları ile toplam gelişim puanlarında anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir.
Deney grubundaki çocukların son test-kalıcılık testi sonuçları incelendiğinde; Öğrenmenin
Değerlendirilmesi için Gelişimsel Göstergeler 4’e ait tüm alt boyut ve toplam gelişim
puanlarında anlamı farklılık gözlenmemiştir. Literatür bilgileri ve yapılan proje çalışmasına
ilişkin sonuçlar incelendiğinde Montessori Yaklaşımı’nın çocukların gelişim alanları üzerinde
olumlu etkisi olduğu görülmektedir. Türkiye’de özellikle de resmi kurumlarda Montessori
Yaklaşımına dayalı eğitim veren kurumların az olması nedeniyle bu çalışmanın Montessori
Yaklaşımına dayalı eğitimin yaygınlaşmasına katkı sağlayacağı düşünümektedir.
Description
Keywords
Okul öncesi, Montessori eğitimi