Browsing by Author "ARIKAN, YASEMİN"

Now showing 1 - 2 of 2
  • No Thumbnail Available
    Item
    Hititçe çiviyazılı kaynaklara göre doğa olayları
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2023) TERCAN, BETÜL; ARIKAN, YASEMİN; Other
    Hititler için doğa ve doğa olayları kuşkusuz büyük bir öneme sahipti. Doğa koşullarının iyi ya da kötü olması günlük yaşamlarını büyük ölçüde etkilemekteydi. Hitit dininin de doğa ile yakından ilgisi bulunmaktadır. Hitit tanrılarının hemen hepsi doğanın düzenini sağlamakla yükümlülerdi. İnsanlar da tanrıların bu düzenini devam ettirmeleri için tanrılara iyi davranmak ve onlara birtakım sunular yapmak durumundalardı. Aksi takdirde, tanrılar öfkelenebilir ve doğanın düzeni altüst olabilirdi. Bu doğrultuda Hitit metinlerinde birçok doğa olayı geçmektedir. Hitit arşivinde doğa olaylarının geçtiği metinlerin birçoğu su ile ilgili olanlardır. Gökyüzü, bulutlar, gök gürültüsü, yağmur ve bu olayların yönetici gücü olarak Fırtına Tanrısı'nın geçtiği metinler ağırlıktadır. Mezopotamya ve özellikle Eski Babil kökenli, gökyüzündeki Ay, Güneş ve yıldızlara göre yorumlanan kehanet metinleri de arşiv de büyük yer tutmaktadır. Hitit dünyasının doğaya bakış açıları mitolojik metinler ile daha yakından değerlendirilebilmektedir. Özellikle mitoslarda bir anda ortadan kaybolan tanrı hikâyeleri anlatılmakta, tanrının kayboluşu ve ard arda gelen doğa felaketleri sıralanmaktadır. Tanrının tekrar dönüşü ile ülke bolluk ve refaha erişmektedir. Tez çalışmamızı genel olarak değerlendirdiğimizde, Hititçe çiviyazılı kaynaklarda doğa olaylarının nasıl meydana geldikleri ve ne zaman oluştuklarına dair net bilgiler elde edememekteyiz. Hitit coğrafyası ve iklimi düşünüldüğünde kar gibi bir doğa olayının metinlerde geçmemesi oldukça şaşırtıcı bir durumdur. Deprem gibi bir doğa olayını Hititçe'de tam karşılayan bir sözcük bulunmamakla birlikte, tarafımızdan katkattenu- fiilinin depremi ifade ettiği düşünülmektedir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    I. Suppiluliuma ve dönemi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) KOÇ, İLKER; ARIKAN, YASEMİN; Other
    Hitit Krallığı'nın başına geçmeden önce babası II.Tuthaliya döneminden itibaren askeri seferlerde çok önemli başarılar elde eden ve tahta çıktıktan sonra gerçekleştirdiği icraatları ile krallığın sınırlarını imparatorluk düzeyine ulaştıran I.Šuppiluliuma, Hitit tarihinin en büyük hükümdarı olarak bilinmektedir. Askeri ve siyasi anlamdaki başarılı stratejisi sayesinde Hitit Krallığı, o dönemin en güçlü devletlerinden biri haline gelmiştir. "I.Šuppiluliuma ve Dönemi" başlıklı tez çalışmamızda bu kralın dönemiyle ilgili Hitit çiviyazılı belgelerin tümü ile I.Šuppiluliuma ve bu kral ile aynı adı taşıyan II.Šuppiluliuma'ya ait mühür baskılarının kopyaları incelenmiş, konu hakkında daha önce yapılan çalışmalar detaylı olarak irdelenmiştir. Bu kapsamda beş bölümden oluşan çalışmamızın ilk bölümünde, birleşik bir forma sahip olan Šuppiluliuma adı filolojik veriler ışığında ayrıntılı olarak incelenmiş ve bu hükümdarın isminin kökeni tespit edilmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde, Boğazköy, Maşat Höyük ve Ras Shamra'da yapılan arkeolojik kazılar sonucunda gün yüzüne çıkartılan ve Kral Šuppiluliuma'ya ait olduğu düşünülen mühür baskıları ele alınmış, bazı mühür baskılarının kopyaları değerlendirilerek tespitlerde bulunulmuş ve Hitit çiviyazılı lejant alanı üzerinde tamamlamalar yapılmıştır. Bugün üzerinde tartışılmaya devam edilen Šuppiluliuma'nın soyağacı konusu, tezimizin üçüncü bölümünü oluşturmuştur. Bu bölümde, kendisinin aile bireyleri alt başlıklar halinde ayrıntılı olarak incelenmiş; babası, annesi, kardeşleri, eşleri ve çocuklarıyla ilgili tartışmalı noktalar açıklanarak I.Šuppiluliuma'nın jenealojisi aydınlatılmaya çalışılmıştır. Dördüncü bölümde I.Šuppiluliuma'nın oğulları II.Muršili, II.Arnuwanda ve torunu III.Hattušili tarafından yazdırılan ve adı geçen kralın icraatlarının anlatıldığı Hitit çiviyazılı belgeler bir bütün olarak incelenmiş ve ulaşılan sonuçlar tezimizin bu başlığı altında sunulmuştur. Tezimizin son bölümünde ise I.Šuppiluliuma'nın Suriye ve Mısır politikası ele alınmış ve bu bölgede gerçekleştirdiği askeri faaliyetlere değinilmiştir.