Browsing by Author "Dede, Volkan"

Now showing 1 - 3 of 3
  • No Thumbnail Available
    Item
    Ilgaz Dağları Periglasyal Şekillerinde Oluşmuş Toprakların Fizikokimyasal Özellikleri ile Bazı Erozyon Duyarlılık Parametreleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi
    (Ankara Üniversitesi, 2020-04-30) Dede, Volkan; Dengiz, Orhan; Türkeş, Murat; Turan, İnci Demirağ; Gökçe, Caner; Serin, Soner; Other; Other
    Çalışmanın amacı, Ilgaz Dağları’nın zirve kuşağında farklı yüksekliklerde gelişmiş periglasyal şekillerden girland, taş kümesi, çember, tufur ve konjelitürbasyon depoları içerisinde oluşmuş toprakların farklı fizikokimyasal özellikleri ile erozyon duyarlılık parametreleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Ayrıca bu çalışmada, erozyon duyarlılık parametrelerinin yükseklik ile olan ilişkisi de ele alınmıştır. Bu amaçla, 1943 m ile 2398 m yükseltileri arasında oluşmuş periglasyal şekillerden 27 adet toprak örneklemesi yapılmıştır. Toprakların bünye, pH, EC, organik madde, kireç, hacim ağırlığı, hidrolik geçirgenlik özellikleri analiz edilmiş ve erozyon duyarlılık parametrelerinden agregat stabilitesi (AS), dispersiyon oranı (DO), strüktür stabilitesi indeksi (SSI), kil oranı (KO) ve kabuk oluşumu (CF) arasındaki ilişkilerin önemli olduğu gösterilmiştir. Ayrıca, yükseklik ile AS, DO ve CF arasında anlamlı farklılaştırma olduğu belirlenmesine karşın, yükseklik ile SSI ve KO’nun anlamlı bir farklılaştırma göstermediği bulunmuştur.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karçal Dağları'nın buzul jeomorfolojisi ve 36Cl kozmojenik jeokronolojis
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016) Dede, Volkan; Çiçek, İhsan
    Türkiye'deki dağlık alanların birçoğunda Pleistosen sırasındaki yaygın buzullaşmalara ait izler uzun süreden beri araştırmacıların ilgisini çekmekte ve literatürde geniş yer bulmaktadır. Bununla birlikte, çeşitli zorluklar nedeniyle bazı dağlardaki buzullaşmalar konusundaki yayınlar halen sınırlı sayıdadır. Küçük Kafkaslar'ın Kuzeydoğu Anadolu'daki en batı uzantısı durumunda olan Karçal Dağları (41.24° K, 42.06° D, 3431 m) da bu alanlardan biridir. Karçal Dağları'nda Pleistosen sırasında yaygın bir şekilde buzullaşmaya uğramış ve halen aktüel buzullara ev sahipliği yapan çok sayıda vadi bulunmaktadır. Bu çalışmada, bunlardan biri olan Karçal Vadisi araştırılmıştır. Çalışma iki aşamada yürütülmüştür. Öncelikle, üç yıl süren arazi çalışmalarıyla Karçal Vadisi'ndeki jeomorfolojik birimler detaylı bir şekilde haritalanmış, yaşlandırmalar için geri çekilme morenleri ile fosil kaya buzullarından 10 adet örnek alınmıştır. Daha sonra, arazide alınan örneklere kozmojenik 36Cl yüzey yaşlandırması yöntemi uygulanmıştır. Yaşlandırma sonuçları, Karçal Vadisi'nde Son Buzul Maksimumu'ndan Geç Buzul Dönemi sonuna kadar geçen döneme ait bir buzul kronolojisinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Buna göre, Karçal Vadisi'ndeki buzul, yaklaşık 19.9 ± 1.2 binyıl önce en geniş yayılıma ulaşmıştır. Aktüel buzulun önündeki kaya buzuluna yakın kesimlerdeki yaş verileri ise 15.7 ± 1.3 binyıl önce buzulda yeniden bir ilerleme olduğunu göstermiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar, Küçük Kafkaslar'da kantitatif verilere dayalı ilk çalışma olmasının yanı sıra Doğu Karadeniz Dağları'ndaki ve diğer vadilerde daha önce yapılmış olan yaşlandırmaları desteklemesi bakımından da önem taşımaktadır.AbstractEvidence of widespread mountain glaciations during the Late Pleistocene in Turkey has long attracted attention of researchers. However, there were no studies that contain absolute ages in the Lesser Caucasus despite the fact that it is one of the major glaciated regions in the Eurasia. Here, I present first cosmogenic 36Cl surface exposure ages from the Karçal Mountains (41.24° N, 42.06° E, 3431 m above sea level-a.s.l.), which is located in the most northwestern part of the Lesser Caucasus in the northeastern Anatolia. In the Karçal Mountains, there are numerous valleys that have experienced significant glaciations since Late Pleistocene. I have investigated one of the largest valleys, the eastern facing Karçal Valley, that hosts a small recent glacier located at above 3000 m a.s.l., a rock glacier and lateral and ground moraines. I conducted the study in two stages. First, I mapped the geomorphological units in the Karçal Valley based on detailed field works. Later, I collected 10 rock samples from recessional moraines and fossil rock glacier boulder for cosmogenic 36Cl surface exposure dating. The results outline a glacial chronology from the Last Glacial Maximum to the end of the Late Glacial. Accordingly, the Karçal Valley paleoglaciers reached its largest extent approximately 19.9 ± 1.2 ka ago and is represented by recessional moraines. Fossil rock glaciers were dated to 15.7 ± 1.3 ka. These quantitative results are first in the Lesser Caucasus and compatible with previous ages obtained from other valleys in the near Eastern Black Sea Mountains and in other mountains of Anatolia.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karçal Dağları'nın buzul jeomorfolojisi ve 36Cl kozmojenik jeokronolojisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016) Dede, Volkan; Çiçek, İhsan; Coğrafya
    Türkiye'deki dağlık alanların birçoğunda Pleistosen sırasındaki yaygın buzullaşmalara ait izler uzun süreden beri araştırmacıların ilgisini çekmekte ve literatürde geniş yer bulmaktadır. Bununla birlikte, çeşitli zorluklar nedeniyle bazı dağlardaki buzullaşmalar konusundaki yayınlar halen sınırlı sayıdadır. Küçük Kafkaslar'ın Kuzeydoğu Anadolu'daki en batı uzantısı durumunda olan Karçal Dağları (41.24° K, 42.06° D, 3431 m) da bu alanlardan biridir. Karçal Dağları'nda Pleistosen sırasında yaygın bir şekilde buzullaşmaya uğramış ve halen aktüel buzullara ev sahipliği yapan çok sayıda vadi bulunmaktadır. Bu çalışmada, bunlardan biri olan Karçal Vadisi araştırılmıştır. Çalışma iki aşamada yürütülmüştür. Öncelikle, üç yıl süren arazi çalışmalarıyla Karçal Vadisi'ndeki jeomorfolojik birimler detaylı bir şekilde haritalanmış, yaşlandırmalar için geri çekilme morenleri ile fosil kaya buzullarından 10 adet örnek alınmıştır. Daha sonra, arazide alınan örneklere kozmojenik 36Cl yüzey yaşlandırması yöntemi uygulanmıştır. Yaşlandırma sonuçları, Karçal Vadisi'nde Son Buzul Maksimumu'ndan Geç Buzul Dönemi sonuna kadar geçen döneme ait bir buzul kronolojisinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Buna göre, Karçal Vadisi'ndeki buzul, yaklaşık 19.9 ± 1.2 binyıl önce en geniş yayılıma ulaşmıştır. Aktüel buzulun önündeki kaya buzuluna yakın kesimlerdeki yaş verileri ise 15.7 ± 1.3 binyıl önce buzulda yeniden bir ilerleme olduğunu göstermiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar, Küçük Kafkaslar'da kantitatif verilere dayalı ilk çalışma olmasının yanı sıra Doğu Karadeniz Dağları'ndaki ve diğer vadilerde daha önce yapılmış olan yaşlandırmaları desteklemesi bakımından da önem taşımaktadır.