Cilt:16 Sayı:02 (2022)
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item HİTİT METİNLERİNDE ADI GEÇEN “aviti-” HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME(Ankara Üniversitesi, 2022) Erbaşı, Fatma Sevinç; Other; OtherÇoğunlukla Hitit İmparatorluk Dönemi kült envanterlerinde adı geçen bir eşya olan aviti-, karışık bir varlığı temsil eder. Metinlerdeki tanımlamalardan yola çıkarak kanatlı aslan/sfenks olduğu düşünülmektedir. Tanrıça İştar başta olmak üzere bazı tanrısal varlıklarla ilişkilendirilir ve ritonu da mevcuttur. Metinlerle eş zamanlı sanat eserleri üzerinde izlenen karışık varlıkların bazıları ile eşleştirilmesi, tartışmalı da olsa yapılabilmektedir. Asur Ticaret Kolonileri ve Eski Hitit Dönemi mühür örnekleri üzerindeki kompozisyonlarda da görülen kanatlı aslanlar/sfenksler aviti-’nin Hitit kültürüne girişi ve gelişimi hakkında fikir verebilmektedir. Bu çalışmada Eski Mezopotamya etkili inanç ve sanat geleneğinin Hitit dünyasında algılanışı ve ifade edilişi doğrultusunda aviti- yeniden değerlendirilmiştir. Aviti-’nin açıklamasının, gökyüzü döngüsü üzerinden yapılabileceği ile ilgili bir teori de ortaya atılmış ve takımyıldızlar ve gezegenler hakkındaki Eski Mezopotamya bilgi bakiyesinin Hititler tarafından zamanı ve hayatı düzenlemek için kullanılmış olabileceği öne sürülmüştür. Böylece aviti-’yi farklı bir gözle değerlendirip, önemini vurgulamak çabasına gidilmiştir. Taşınabilir eşya olması bakımından anıtsal sfenkslerden farklılığı da gösterilmiştir.Item Kültepe Tabletleri, Eski Asur Devri, Eski Asurlu Tüccarlar(Ankara Üniversitesi, 2022) Erol, Hakan; Eskiçağ Tarihi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiBirkaç Kültepe metinde tanrılara ve tanrıların heykel veya temsillerinin bulunduğu kutsal odalara ait kült eşyaları konu edilmiştir. İlk kez bu makalede tanıtılan, 1949 yılı kazılarında bulunan Kt b/k 93+167 numaralı belgede de hangi tanrıya ait oldukları belirtilmemiş kült eşyaları listelenmiştir. Puzur-Aššur adlı bir şahsa teslim edilen bu eşyalar arasında, metinlerde ilk kez geçen, anlamı bilinmeyen bazı nesneler, kuş ve boğa başı biçimli kadeh ya da kaplar, muhtemelen tanrısal simgeler olan bir yay ve topuzu altın ve meteor demirinden yapılmış bir hançer bulunmaktadır. Belgede yeterli bilgi olmaması bu listenin bağlamı ile ilgili doyurucu bir yorum yapılmasına imkan vermese de, eşyaların bir tüccarın kişisel şapeline ait olduğu düşünülebilir. 1949 yılı Kültepe kazılarında 850 civarında çivi yazılı belge bulunmuştur. Belgeler üzerinde henüz detaylı bir çalışma yapılmamış olmakla birlikte, Amur-Aššur ve Karriya’nın oğlu Ennam-Aššur isimleri arşiv sahibi olarak ön plana çıkmaktadır. Bu şahısların aynı aileden mi olduğu yoksa birbirinden bağımsız iki farklı tüccara ait arşivlerin mi söz konusu olduğu belgeler üzerinde devam eden çalışmalar sonunda netleşecektir.Item HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİNDEN ESKİ ASURCA BİR VEKİL BELİRLEME TUTANAĞI(Ankara Üniversitesi, 2022) Çeçen, Salih; Eskiçağ Tarihi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiMezopotamya ve Anadolu arasında Akadlı tüccarlarca başlatılan ticari geleneğin daha sistemli ve organize biçimi Eski Asurlu tüccarlarca günümüz Kayseri ili merkez olmak üzere devam ettirilmiştir. Anadolu’daki ticaret kolonilerinin merkezi konumundaki Kayseri-Kaniş/Kültepe’de gerçekleştirilen kazılar sonucunda ele geçirilen yaklaşık 24 bin Eski Asurca tablet, MÖ II. bin başlarındaki Anadolu tarihini aydınlatan birincil kaynaklar olarak kabul edilmiştir. Eski Asurlu tüccarların arşivlerinden oluşan ve literatüre Kültepe Tabletleri olarak geçen metinlerin konusunu, çoğunlukla, ticari mektuplar, çeşitli kayıt ve sözleşmeler oluşturmuştur. Ağırlıklı olarak Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde korunan Eski Asurca belgeler, sayıları farklı olmak üzere ülkenin diğer müzelerinde de bulunmaktadır. Bu çerçevede Hatay Arkeoloji Müzesine satın alma yoluyla kazandırılmış olan 20793 envanter numaralı Eski Asurca tablet, içerik açısından Asurlu tüccarlara ait ticari mal teslimatlarındaki temsilcilerin belirlenmesine dair bir tutanak olarak hazırlanmıştır. Belgede kaydedilen Asurlu tüccar adları, diğer Kültepe tabletlerinde de sıkça geçmektedir. Bu çalışmada 20793 numaralı metnin transkripsiyon, tercüme ve kültür tarihi bakımından değerlendirilmesi yapılmaktadır.Item N/K ARŞİVİNDEN SU ORDALİ'NE DEĞİNEN BİR ÖDEME LİSTESİ(Ankara Üniversitesi, 2022) Çeçen, Salih; Eskiçağ Tarihi; Dil ve Tarih-Coğrafya FakültesiBurada tanıtacağımız metin çeşitli ödemleri içeren bir belge olup yerlilerle ilgili bir takım bilgiler sunmaktadır. Bir kaç belgeden bildiğimiz Su Ordali’ne bir örnek de bu metinde yer almaktadır. Ölen bir kimsenin yaşadığı zamanın ve Harla isimli bir yerlinin nehre gitmesinin tarihleme olarak kullanıldığını görmekteyiz. Yerli şahıs adlarının Hititçe isimler taşıması da dikkat çekicidir.Item HİTİTLERDE DİPLOMASİ ARACI OLARAK SİYASİ EVLİLİKLER(Ankara Üniversitesi, 2022) Cengiz, Tülin; Other; OtherToplumsal yapının en küçük birimi olan ailenin oluşabilmesi için gerekli bir organizasyon olan evlilik dini, hukuki ekonomik yönleri, kuralları ve ritüelleri olan bir kurumdur. Bu kurumun Hitit çağındaki işlevi ve işleyişi ile ilgili bilgilere ağırlıklı olarak kanun metinlerinden ulaşılabilmektedir. Söz konusu siyasi evlilikler olduğunda ise başvurulacak ilk belgeler siyasi antlaşma metinleridir. Çünkü Hitit krallarının diplomatik başarıları yazılı antlaşmalar yoluyla vassallıklar sağlamaları, karşılıklı askeri ve ekonomik işbirlikleri gerçekleştirmelerine bağlıydı ve bu antlaşmaları pekiştirmenin araçlarından biri de siyasi evliliklerdi. Bu çalışma, devletlerarası ilişkileri düzenlemek amacıyla gerçekleştirilen siyasi evliliklerin dönemin politik ilişkileri çerçevesinde ele almak amacıyla kaleme alınmıştır.