Patates böceği, Leptinotarsa decemlineata (Coleoptera: Chrysomelidae)'da yağ dokusu endoplazmik retikulum proteinlerinin aktif beslenen ve diyapozdan çıkan bireylerde belirlenmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2022
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Fen Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Patates böceği, Leptinotarsa decemlineata (Coleoptera: Chrysomelidae), patatesin ana zararlısı olup hem larva hem ergin dönemde %100'e ulaşan ürün kayıplarına neden olabilmektedir. Patates böceğini oldukça ilginç kılan temel özelliği ise hibernasyon diyapozu döneminde 5-6 ay beslenmeden ergin dönemde toprak içerisinde çetin kış koşullarını atlatabilmesidir. Diyapoz dönemi dormant bir süreç olduğu için çok fazla enerji gerektirmemekte, fakat diyapoz sonrası için enerji temininde kritik bir aşama olarak karşımıza çıkmaktadır. Diyapozdaki başarısızlık veya tam olarak gerçekleşemeyen diyapoz böceğin ölümüne neden olabildiği için diyapoz stresli bir dönem olarak değerlendirilmektedir. Lipidler diyapoz sürecinde ana enerji kaynağı olarak kullanılmakta ve böcek yağ dokusunda (fat body) metabolize edilmektedir. Yapılan çalışmaların çoğu diyapoza bağlı olarak lipid metabolizmasına odaklanmış olsa da; lipidlerin ve proteinlerin sentezi ve modifikasyonunda yer alan endoplazmik retikulum (ER)'a spesifik proteinler üzerindeki bilgi oldukça kısıtlıdır. Mevcut tez çalışmasında, patates böceğinin diyapoz sonrası bireyleri ile ve yazın aktif olarak beslenen bireylerinin ER'sinde bulunan proteinler kantitatif proteomiks yöntemiyle belirlenmiştir. Gen ontoloji analizi kullanılarak proteinlerin tanımlaması yapılmış ve temel işlevleri tahmin edilmiştir. Buna göre gerek aktif olarak beslenen gerekse de diyapoz sonrasındaki böceklerin yağ dokusu ER'sinden toplam 3639 protein tanımlanmıştır. 108 tanesi ise diyapoz sonrası dönemde istatistiki olarak artış gösteren proteinler olarak tanımlanmıştır. Buna göre ER'nin yapısındaki lipid metabolizması ve kalsiyum yolağı ile ilişkili proteinlerin diyapoz ve diyapozdan çıkış üzerine etki eden major proteinler içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir.
Description
Keywords
Endoplazmik retikulum, yağ doku, kantitatif proteomiks