Acil servise başvuran geriatrik travma hastalarında mortalite üzerine etkili olabilecek parametrelerin araştırılması
No Thumbnail Available
Files
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Modern tıp uygulamaları sayesinde yaşlılar aktif hayata daha sık katılır olmuş ancak bu durum onları travmaya daha yatkın hale getirmiştir. Her geçen gün acillerde daha sık gördüğümüz geriatrik travma hastaları sağlık sistemi için zaman, maliyet ve sonlanım açısından özel bir hasta popülasyonunu oluşturur. Geriatrik travma acil servislerde tetkik ve tedavi edilecek bir hastalık olmanın yanında, multidisipliner bir yaklaşımla sebep ve sonuçları araştırılarak önleyici tedbirler alınmasını gerektiren medikal ve sosyal bir sorundur. Bu çalışmada acil servisimize başvuran geriatrik travma hastalarının demografik ve medikal özellikleri, geçirilen travmaya ait bilgiler ve acil serviste yapılan tetkikler değerlendirilerek mortalite üzerinde etkili olabilecek parametrelerin araştırılması amaçlandı. Materyal ve Metod: Ankara Üniversitesi Erişkin Acil Servise 1 Ocak 2016 ile 31 Aralık 2016 tarihleri arasında başvuran 65 yaş üstü travma hastaları retrospektif olarak taranarak son 3 gün içinde travma geçiren ve bu nedenle ilk kez acilmize başvuran hastalar çalımaya dahil edildi. Hastaların demografik verileri, komorbid hastalıkları, kullandıkları ilaçlar, travma nedeni, yaralanan organlar, başvuru şekli, Glaskow Koma Skoru ve Injury Severity Skor verileri, tetkik sonuçları ile hastane içi, 30 günlük, 1 aylık, 6 aylık ve 1 yıllık mortalite verileri kaydedildi. Veriler SPSS programı kullanılarak karşılaştırıldı. Bulgular: Çalışmamıza dâhil edilen 775 vakanın % 59,8'i kadındı. Genel yaş ortalaması 77,2 idi. En sık görülen komorbid hastalık hipertansiyon, en sık kullanılan ilaç ACEI/ARB'lerdi. Hastalar sıklıkla ayaktan başvurmuş olup en sık travma nedeni aynı seviyeden düşme, en sık yaralanan organ alt ekstremitelerdi. Mortalite ile cinsiyet arasında ilişki yoktu. Komorbid hastalıklardan kalp yetmezliği ve kronik böbrek hastalığı, travma nedenlerinden aynı seviyeden düşme ve trafik kazaları, ambulansla başvurmak, yaralanma bölgelerinden kafa – boyun ve alt ekstremite yaralanmaları, tetkik sonuçlarından ise lökositoz ve hipokalsemi tüm zaman aralıklarında mortalite ile ilişkili bulundu. Mortaliteyi belirgin yükselten durumlar ise bakımevinde kalmak, senkop ilişkili travma, majör abdominal ve torakal yaralanmalar ve kalça kırığıydı. Sonuç: Geriatrik travma hastalarında kötü sonlanım diğer travma hastalarından daha yüksektir. Yaşa bağlı sosyal ve patofizyolojik değişiklikler, travmaya yanıtın farklı olması, yaralanma mekanizmaları ve yaralanan organların farklılık göstermesi bu hastalarda tetkik ve tedavi sürecindeki zorlukların sebebidir. Çalışmamızda elde ettiğimiz veriler geriatrik travma hastalarının diğer travma hastalarından farklı olduğunu göstermiş, bu hastaların Geriatrik Travma Merkezlerinde tedavisinin kötü sonlanımı azalttığı belirtilmiştir. Ayrıca kurulacak Travma Kayıt Sistemleri sayesinde geriatrik travmaya dair veriler incelenip uzun dönemde kötü sonlanımın öngürülmesi ve engellenmesi kolaylaşır. Bu öngörü sayesinde riskli hastalar erken dönemde tanınarak kapsamlı geriatrik değerlendirme protokolleri devreye sokulur. Çok yönlü ve multidisipliner yaklaşımla hastanede kalış süresi kısaltılır, tekrar düşmeler, bakıma muhtaçlık, morbidite ve mortalite azaltılır. Böylece ekonomik yük, zaman ve işgücü kaybı da önlenmiş olur.
Description
Keywords
Acil tıp, Acil servis-hastane, Geriatri