Geç Dönem Osmanlı Devleti’nde Toprağa Bağlı Hak Mücadeleleri: Karaosmanoğlu Kerimesi Zahide Hanım’ın Arazileri Örneği
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Toprak mülkiyeti meselesi tarih sahnesindeki varlığı süresince
bir tarım devleti olarak kalan Osmanlı İmparatorluğu’nda önemli
mücadele alanlarından biri olmuştur. Bu mücadelenin aktörleri ve
araçları zaman ve zemine bağlı olarak çeşitli dönüşümler geçirse de
toprağa erişim ve onun nimetlerinden yararlanma konusu tüm
toplumsal gruplar için hayati bir mesele olma özelliğini
korumuştur. Ne var ki on dokuzuncu yüzyıldan itibaren toprağa
bağlı mülkiyet ilişkilerinde yaşanan dönüşümler hak
mücadelelerinin boyut ve veçhelerini giderek karmaşıklaştırmıştır.
Toprak sahipliği meselesi bu dönemden itibaren toprağı yöneten
ve kullananlar açısından yeni anlamlar kazanmaya başlamıştır.
Bu çalışma toprağa bağlı hak mücadelelerinin on dokuzuncu
yüzyıl sonlarında aldığı şekli tarihsel bir hikâyenin farklı aktörleri
üzerinden değerlendirmeye çalışacaktır. Eski gücünü kaybetmiş
ancak adı hala hatırlanan ünlü bir ayan ailesinin kızı, üst düzey
devlet adamlarının mahdumları, merkezi ve yerel yöneticiler ve
köylüler. Konumları ve çıkarları gereğince çoğunlukla birbirlerinin
hilafına hareket eden bu bir grup insanın hikâyesi dönemin
mülkiyet ilişkilerinde yaşanan dönüşüme ışık tutmak üzere
irdelenecektir.
Description
Keywords
Toprak mülkiyeti, mera, orman, tapu