HİTİTLERDE AİLE HUKUKU
No Thumbnail Available
Files
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ESKİÇAG DİLLERİ VE KÜLTÜRLERİ ( HİTİTOLOJİ) ANABİLİM DALI
Abstract
Bu çalısmamızda Hitit Devletinde, Hititler öncesi Anadolu'da ve Mezopotamya'da geçerli olan kanunlar içerisinde önemli bir yer kaplayan, aile hukuku ile ilgili kanunları ele alarak bu konudaki arastırmalarımızı sunmaya çalıstık. Hititçe çivi yazılı belgeler göstermektedir ki, bugün toplumlarda geçerli olan evlenme, bosanma, miras gibi konular o zaman ki medeni hukukunda temelini olusturmaktadır. Hititlerde evlilikten önce söz, nisan gelenekleri görülmektedir. Evlilik kurumu Hititlerde, babaerkil bir düzene dayanmaktadır. Aile reisi babadır, kadın ise baslık karsılıgında evlendirilmektedir. Hür insanlar gibi esirlerde evlenip bosanmakta çocuk sahibi olabilmektedirler. Bosanma konusuna gelince; bosanma her iki taraf için de sorun yaratmamaktadır. Bosanma durumunda mallar esit olarak paylasılabilmektedir. Zina konusuna Hititlerde çok katı cezalar getirilmistir. Örnegin, karısını baska bir adamla yakalayan bir kisi onları öldürürse ceza almamaktadır. Fakat onları affetmesi de söz konusudur. O zaman kararı kral verir. Kız kaçırma olaylarının ise kanunlarda cezası vardır. Sözlü bir kızı kaçıran kisi, kızın daha önceki sözlüsünün verdiklerini tazmin etmek zorundadır. Anne ve baba kızı bir baskasına verirlerse de onlar tazmin ederler. Kabul etmezlerse kız o verdikleri kisiden ayrılır. İç güveylik de Hitit kanunlarında yer almaktadır. Erkegin kadının evine yerlesmesi anlamına gelen içgüveylik çivi yazılı metinlerde LÂantiiant- seklinde geçmektedir. Yani içeri giren (eve dahil olan) anlamındadır. 65 Evlatlık alma konusu Hititlerde üç döneme ayrılmaktadır: a) Eski Hitit Devleti zamanında Evlatlık Alma b) Orta Hitit Devleti zamanında Evlatlık Alma c) Yeni Devlet zamanında Evlatlık Alma Ele geçen tabletlerin çogu Orta ve Yeni Devlet zamanına, pek azı ise Eski Devlet zamanına aittir. En önemli evlat edinme belgesi I. Hattusili'nin vasiyetnamesidir. Miras konusundaki belgeler, Hitit kanunlarında ele geçmedigi için erkek evladın tercih edilip edilmedigini bilmiyoruz. Ancak Telepinu fermanından anlıyoruz ki, erkek evlada miras konusunda öncelik verilmektedir.