Tanrısal ışık metafiziğinin İslam düşüncesine yansımaları ve Kelam'da İlahi nur tasavvuru
No Thumbnail Available
Files
Date
2017
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Çalışmamızda, İslam düşüncesinde Tanrı-âlem ilişkisinin merkezinde hayati bir rol oynadığını düşündüğümüz "Nûr" tasavvurunun oluşmasına zemin hazırlayan psikolojik, sosyal ve kültürel bileşenler incelenmiş, varlık ve bilginin yaratıcısı olan Tanrı'nın hangi konteksler içerisinde "Nûr" kavramı ile ilişkilendirildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. İslam düşüncesinde vahyi de dikkate alan felsefeciler ve mutasavvıflar, Tanrı-âlem ilişkisini sudûr-feyz-tecellî öğretileri ile açıklayarak, insanın metafizik boyutuna işaret etmişlerdir. Ontolojik ve epistemolojik bir Hakikât olarak sunulan, "Nûr", "Akıl" ve "Varlık" kategorileri sonsuz saadet ve kurtuluşun çerçevesini belirlemiştir. Kelam'da ise "Nûr" tasavvuru, Kur'ân'ın anlam bütünlüğü ve dini bağlamı içerisinde oluşurken, Tanrı-insan ilişkisinin mahiyeti ve insanın Tanrı karşısındaki konumu her zaman göz önünde bulundurulmuştur. Bu bakış açısından hareketle Kelam'da "Nûr" tasavvuru, Tanrı'nın hidayeti kapsamında şekillenmiştir. Kuran'da insanın sonsuz saadeti ve kurtuluşu, "hidayet" terimi ile kavramsal bir çerçeve kazanırken, bu çerçevenin boyutlarını belirleyen ana unsur, tanrısal olanla beşer olanın varlık alanlarını karıştırmamak ve Tanrı'nın insanoğluna müdahelesini göz ardı etmemektir. Bu nedenle Kelam, "Nûr" tasavvurunu, Tanrı'nın genel hidayeti olan akıl ve özel hidayeti olan vahiy nûru üzerine inşa etmiştir.
Description
Keywords
Tanrısal ışık metafiziği, İslam