II. Meşrutiyet Dönemi'nde kadın ve tiyatro: Musahipzade Celal'in Selma adlı tiyatro metninde dönüşen kültür içinde kadının konumu
No Thumbnail Available
Files
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Bu çalışma II. Meşrutiyet Dönemi'nin genel atmosferinden yola çıkılarak Osmanlı'da kadın haklarının tarihsel süreçteki gelişimini gözlemleyebilmek amacıyla yapılmıştır. II. Meşrutiyet ve öncesindeki Osmanlının kadını algılayış biçimindeki değişiklikler incelendiğinde, kadınların Meşrutiyet'te önceki döneme kıyasla toplumsal alanda daha fazla görünür olduğu gözlemlenebilmiştir. Bu dönemde kadınlar çeşitli dernekler kurarak örgütlenmiştir. Bu örgütlerin çoğu yardım amaçlı kurulan dernekler olsa da kadınları aynı çatı altında toplaması ve kadınların sosyalleşmesine katkıda bulunması bakımından önemlidir. Kadınlar kurdukları dernekler aracılığıyla toplumsal hayata karışıp toplumsal hayatın bir parçası olabilmişlerdir. Toplumsal hayatta çeşitli sahalarda yeniliklerin yapılması Osmanlı kültürünü Batı etkisinde dönüştürmeye başlamıştır. Yapılan yeniliklerden kadın kadar tiyatro sanatı da olumlu anlamda etkilenmiştir. Yenileşmenin özneleri olarak tiyatro ve kadın temelinde, kadının tiyatro alanındaki konumu anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu iki kavramın aynı dönemde geliştiği düşünüldüğünde dönemin şartlarını incelemek gerekmiştir. II. Meşrutiyet, ideolojik olarak milliyetçiliğin etkisinde şekillenen bir dönem olduğu için kadın ve tiyatro ideolojik bağlamda incelenmiştir. Yeniliklerin yaşandığı bu dönemde tiyatronun da revaçta olduğu görülmektedir. Bu iki yeni oluşuma bakılarak kadının tiyatro alanındaki yeri ve önemi anlaşılmaya çalışılmıştır. Dönemin milliyetçi ideolojisini benimsemiş ve bu ideolojiyi eserlerine yansıtmış 'erkek' bir oyun yazarının, Musahipzade Celal'in, Selma adlı oyununda kadının konumunu incelemek araştırmada tamamlayıcı unsur olmuştur.
Description
Keywords
Musahipzade Celal, Halkbilim, Tiyatro