Osmanlı Taşra İdaresinde Adem-i Merkeziyet Sorunu: Aynaroz Örneği
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Osmanlı vilayetlerinin tamamını kapsayacak tek tip bir taşra teşkilatı
modeli geliştirmek 19. yüzyıl Osmanlı bürokratlarının başlıca
sorunlarından biriydi. Bu süreç imparatorluğun en önemli modernleşme
hamlesi olan Tanzimat ile başlamış, içte ve dışta yaşanan gelişmeler
reformistleri taşra idaresine çekidüzen vermeye mecbur etmişti.
İmparatorluğun özellikle Arap memleketlerindeki ve Balkan
coğrafyasındaki ahalisinin nüfus özellikleri, tesis edilmeye çalışılan yeni
vilayet teşkilatının önünde aşılması gereken ciddi bir engel gibi
duruyordu. Üstelik daha Osmanlı egemenliğine katılırken bir takım
imtiyazlar elde eden, bu ayrıcalıklı statülerini asırlarca devam ettiren özel
yönetimli yerlerin varlığı meseleyi daha da zorlaştırıyordu.
Bu araştırmada bir ruhban beldesi olarak bazı imtiyazlara sahip olan
Aynaroz’un Osmanlı taşra idaresinde kendine nasıl bir yer edindiğini
konu almıştır. Bu çalışmada, Aynaroz örneğinde reformcu bürokratların,
adem-i merkezî idareleri ortak hukuka ve taşra teşkilatının genel nizamına
dahil etmeye çalışırken ne tür zorluklar ile karşılaştıkları, bu zorluklara karşı ne gibi çözümler ürettikleri ve neticede ne derece başarı sağladıkları
incelenmiştir.
Description
Keywords
Osmanlı Devleti, Aynaroz, taşra idaresi, mülkî idare