Osteoartritli hastalarda mevcut ölçekler kullanılarak işlevsellik değerlendirimi için ortak bir metrik geliştirilmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Osteoartrit (OA) toplumda en sık görülen kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Hastaların genel sağlık, ağrı veya fiziksel durumları, genel ve hastalığa özel farklı ölçüm araçları ile değerlendirilmektedir. Bu ölçekler, farklı zorluk düzeyinde ya da farklı alt tiplere özel maddelerden oluşmaktadır. Ölçme araçlarından elde edilen sonuçlar, bireylerin incelenen özellikle ilgili düzeylerini belirlemek için kullanılır. Klinisyenler, belirli bir OA tipine özel farklı ölçeklerin uygulandığı hasta gruplarını genel sağlık durumu, fiziksel durum veya ağrı bakımından karşılaştırmak isteyebilirler. Ancak, farklı ölçeklerden elde edilen sonuçları doğrudan karşılaştırabilmek için ölçek birimlerinin tek bir ölçeğe/metriğe yerleştirilmesi, yani test eşitleme yapılması gerekir. Bu çalışmada amaç, diz OA hastaları için genel ve hastalığa özel ölçekleri içeren ve işlevselliği değerlendiren ortak bir metrik geliştirmektir. Bu amaçla, dâhil olma kriterlerini sağlayan 411 hastaya, sık kullanılan ve ICF çekirdek dizininde yer alan aktivite ve katılım kategorilerini içeren Sağlık Değerlendirme Anketi (HAQ), Kısa Form-36 (SF 36), Diz Yaralanma ve Osteoartrit Sonuç Skoru (KOOS), Oxford Diz Skoru (OKS), WOMAC Osteoartrit İndeksi (WOMAC) ve Nottingham Sağlık Profili (NHP) ölçeklerinin fiziksel fonksiyon alt boyutları uygulanmıştır. Madde yanıt teorisinin bir eşitleme yöntemi olan eş zamanlı kalibrasyon ile tüm ölçeklerin maddeleri birleştirildikten sonra her ölçeğin maddeleri alt-test alınarak ortak metrik (OM) oluşturulmuştur. OM'nin parametre kestirimleri Rasch modellerinden Kısmi Kredi Modeli kullanılarak elde edilmiştir. OM'nin psikometrik özellikleri, gerekli varsayımlar RUMM2020 yazılımı ile test edilerek incelenmiştir. Ölçeklerin güvenirliği birey ayırsama indeksi ile incelenmiştir. OM ile belirlenen referans metrik skor (RMS) yardımıyla ölçekler arasında doğrudan karşılaştırmayı sağlayan dönüşüm tablosu oluşturulmuştur. Sonuç olarak, OM ile değişim aralığı, kullanılan ölçeklere göre daha geniş olan güvenilir ölçümler elde edilmiştir. Böylece klinisyenler, kullanımı kolay olan bu dönüşüm tablosu yardımıyla, hâlihazırda kullandıkları ölçekleri değiştirmeden, ilgili ölçeklerin uygulandığı hasta gruplarını doğrudan karşılaştırabileceklerdir.
Description
Keywords
ölçekler, Osteoartrit