SİVAS İLİ FARKLI SOSYOEKONOMİK DÜZEYE SAHİP YETİŞKİN BİREYLERDE BAZI ANTROPOLOJİK ÖZELLİKLERİN TESPİTİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
No Thumbnail Available
Files
Date
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ANROPOLOJİ(FİZİK ANTROPOLOJİ) ANABİLİM DALI
Abstract
140 ÖZET Bu araştırma ile Sivas’ta yaşayan alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeye mensup 20 yaş ve üzeri yetişkinlerin antropometrik ölçülerinde görülen oransal farklılıklar incelenerek, her yaş grubu ve cinsiyet üzerinde sosyoekonomik düzey gibi çevresel özelliklerin etkisi değerlendirilip, ülkemizin değişik yöre ve bölgelerinde yapılmış aynı konudaki araştırmalarla karşılaştırılmıştır. Ayrıca çalışmamızda elde edilen antropometrik veriler bu yaş gruplarıyla ilgili yapılacak her türlü (sağlık, eğitim, yapı gibi) üretim faaliyetine ve toplumun bilimsel değerlendirilmesine sunularak katkıda bulunmaktır. Bu amaç doğrultusunda örneklemimiz için Sivas il merkezinde toplamda 1203 (593 kadın, 610 erkek) birey ölçülmüştür. Ancak her iki cinsiyette, her yaş grubu için en az 50 birey istatistiksel değerlendirmeye alınarak, birey dağılımı 500 kadın ve 500 erkek olmak üzere toplamda 1000 kişiyi kapsamaktadır. Çalışmamızda bireyler üzerinden Ağırlık, Boy, Alttaraf Uzunluğu, Tümkol Uzunluğu, Üstkol Uzunluğu, Önkol Uzunluğu, Omuz Genişliği, Boyun Çevresi, Bel Çevresi, Kalça Çevresi, Üstkol Çevresi, Triceps DKK, Biceps DKK, Subscapular DKK, Supraspinale DKK, Büst Yüksekliği, Altbacak Uzunluğu, Baldır DKK ve Baldır Çevresi antropometrik ölçümleri alınmıştır. Bu antropometrik ölçümler International Biological Programme’ın öngördüğü teknikler doğrultusunda alınmıştır. Ölçümlerin istatistiksel analizleri SPSS 13.0 programında yapılmıştır. Bu ölçümler yardımıyla bireylerin Beden Kitle Endisi (kg/ m2), toplam üstkol alanı (cm2), üstkol kas alanı (cm2), üstkol yağ alanı (cm2) ve üstkol yağ endisi (%), oturma yüksekliği / boy uzunluğu ve bel çevresi / kalça çevresi oranı değerleri hesaplanmıştır. Ayrıca SPSS programı yardımı ile elde edilen ortalama değerlerden, bütün antropometrik değişkenlerin Kalidegraph™ 3.51 programı yardımıyla 141 grafikleri yumuşatılarak (smooth) çizilmiştir. Araştırma bulgularımıza göre; boy uzunluğu ortalama değeri kadın bireylerimizde 1542,97 mm iken, erkek bireylerde ise 1679,58 mm olarak gözlenmiştir. Boy uzunluğu açısından cinsiyet farkı tüm yaş aralıklarında belirgin olarak göze çarpmaktadır. Ayrıca boy uzunluğunda pozitif seküler trendin var olduğu tespit edilmiştir. Yine örneklemimize ait ağırlık ölçümü ortalama değeri kadın bireylerde 72,08 kg iken, erkek bireylerin ağırlık ortalaması 78,94 kg’ dır. Araştırmamızdan elde ettiğimiz Beden Kitle Endisi değeri kadın bireylerimizde 30,43 kg/m2 iken, erkek bireylerimizin Beden Kitle Endisi değeri ise 27,99 kg/m2 ‘ dir. Araştırmamızda Beden Kitle Endisi ile toplam yağ miktarı arasındaki ilişki kadın bireylerde r = 0,79 ve erkek bireylerde r = 0.65 olarak tespit edilmiştir Kadın ve erkeklerin kol kas alanı ve kol yağ alanı karşılaştırıldığında kadınların tüm yaş aralıklarında erkeklere göre daha büyük değerler aldığı tespit edilmiştir. Örneklemimizde üstkol çevresi değeri kadın bireylerde 291,79 mm iken, erkek bireylerde ise üstkol çevresi değeri 290,11 mm’ dir. Ayrıca çalışmamızda bel çevresi / kalça çevresi oranı ortalama değeri kadın bireylerde 0,83, erkek bireylerde 0,93 ve bel çevresi ortalama değeri kadın bireylerde 85,99 cm, erkek bireylerde 92,88 cm olarak saptanmıştır. Bu durumda kadın ve erkek bireylerimizin obezite ve hastalık risk grubuna yakın değerleri taşıdığını göstermektedir. Sosyoekonomik yapı, eğitim düzeyi, iklim, uygulanan beslenme rejimi gibi çevresel etmenlerin etkileşiminin antropometrik değerler üzerine farklı oranlarda olmak üzere etkili olduğunu araştırmamız bir kez daha kanıtlar niteliktedir. Ayrıca Sivas il merkezindeki bireylerimizin antropometrik ölçülerinin diğer bölge insanlarından farklı olduğunu söyleyebiliriz.