İşitme yetersizliği olan 8-18 yaş arası çocukların yaşam kalitelerinin anne görüşlerine göre incelenmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Araştırmanın amacı doğuştan işitme yetersizliği tanısı almış sekiz-18 yaş arasındaki çocukların yaşam kalitelerini annelerinin görüşlerine göre incelemek, çocukların yaşam kalitelerini etkileyen değişkenleri belirlemek ve annelerin çocukların yaşam kaliteleri hakkındaki görüşlerini saptamaktır. Araştırmanın modeli nicel ve nitel türdedir. Araştırmanın nicel boyutunda tarama ve nedensel karşılaştırmalı desenden,araştırmanın tamamında ise karma model yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini, Ankara'da yaşayan, doğuştan işitme yetersizliği tanısı alan sekiz-18 yaş arasında çocukları olan anneler oluşturmuştur. Öncelik olarak Ankara il merkezinde yer alan işitme yetersizliği ve dil-konuşma bozukluğu alanında eğitim veren özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri belirlenmiştir. Belirlenen ve araştırmaya izin veren kurumlarda özel eğitim alan, doğuştan işitme yetersizliği olan, majör gelişimsel bozukluğu ve nörolojik sorunları olmayan, işitme yetersizliği ve dil-konuşma bozukluğu dışında engeli bulunmayan sekiz-18 yaşları arasındaki 225 çocuğun anneleri gönüllük esasına göre araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmaya alınan annelerin çalışmaya katılabilmesi için yazılı onayları alınmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen "Genel Bilgi Formu", "Anne Görüşme Formu" ve Varni ve ark. (1999) tarafından geliştirilen ve Çakın Memik (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan "Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKÖ)Ebeveyn Formu" ile toplanmıştır. Araştırma verileri yüz yüze görüşme tekniği ile Mart-Nisan 2018 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın nicel boyutundan elde edilen bulgulara göre, annenin yaşı, öğrenim düzeyi, medeni durumu, gelir düzeyi algısı, eşinin yaşı, eşinin öğrenim düzeyi, çocuk sayısı, işitme yetersizliği nedeniyle kuruma devam eden çocuk sayısı ve eşlik eden dil konuşma bozukluğunun türünün, işitme yetersizliğine sahip çocuğu olan annelerin çocuklarının yaşam kalitesi algısına etki eden faktörlerden olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda, annelerin, "Anne Görüşme Formu"na verdikleri yanıtlarda annelerin birçoğunun çocuklarının fiziksel aktivite, özbakım becerileri, beslenme ve araç kullanımı, kendini kaza ve tehlikelerden koruma, cihaz kullanma becerilerinde sorun yaşamadığını belirttiği görülmektedir. Annelerin çoğu, işitme yetersizliği olan çocuklarında korku, üzüntü, endişe ve öfke gibi duyguların var olduğundan, çocuklarının arkadaşlık ilişkilerinin iyi olduğundan ve öğretmenleriyle ilişkilerinde sıkıntı yaşamadıklarından bahsetmiştir. Annelerin görüşlerine göre çocukların aile bireyleriyle ilişkisi iyi, sosyal aktivitelere katılabilen, en çok okuma-anlama ve matematik derslerinde problem yaşayan çocuklar olduğu gözlenmiştir. Gelir durumlarının nitelikli ve iyi bir yaşam sunmak için yetersiz, çocuklarının yetersizliği nedeniyle fazla harcama yapan, ev ortamlarının uygun, çocukların yaşamdan memnun ve mutlu, annelerin çalışma durumunun çocuğun yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, çocuk sayısının yaşam kalitesine etkisi olmadığını düşünen ve yetersizlikle ilgili hizmetlere ulaşabildiğini ifade eden anneler çoğunluktadır. Annelerin çocuklarıyla ilgili endişelerinden en çok gelecek kaygısı ön plana çıkmış, çocuklarının yaşam kalitelerini arttırmaya yönelik verilen önerilerin ise çoğunlukla eğitimle ilgili olduğu görülmüştür.
Description
Keywords
Ergenler, Kulak hastalıkları, Yaşam kalitesi