Mekân ve yer kavramları bağlamında üçüncü yerlerin tüketim coğrafyası perspektifinden analizi
dc.contributor.advisor | Yavan, Nuri | |
dc.contributor.author | Anlı, Ceyda Kurtar | |
dc.contributor.department | Coğrafya | tr_TR |
dc.date.accessioned | 2023-02-03T06:25:40Z | |
dc.date.available | 2023-02-03T06:25:40Z | |
dc.date.issued | 2021 | |
dc.description.abstract | Bu çalışma ekonomik coğrafyanın ve perakende coğrafyasının alt dalı olan tüketim coğrafyası temelinde ele alınmaktadır. Çalışma, tüketim coğrafyası perspektifinden mekân ve yer kavramlarına yönelik işlemselleştirme olanağı sunmayı amaçlamaktadır. Bu ana amaçla ilişkili olarak bu çalışma, tüketicinin gündelik yaşamda ilişki kurduğu üçüncü yerler temelinde ele alınmaktadır. Üçüncü yerdeki tüketici-ürün-mekân/yer arasındaki ilişkiyi işlemselleştirebilmek ve sorgulamak için üç teoriden yararlanılmıştır. Bunlar; üçüncü yer teorisi, ilişkisel üçüncü yer teorisi ve küresel-yerel etkileşimidir. Bu üç teori ürün-mekân-birey üçlüsünü içerirken aynı zamanda hem deneyimsel hem de ilişkisel bir ölçek anlayışını da içermektedirler. Bu teorilerin sınanması için kullanılan tüketim mekanları ise Simit Sarayı ve Starbucks'tır. Bu üç teorinin ampirik analizinde konuyu bütün ayrıntılarıyla ele almak için çeşitleme deseni kullanılmıştır. Bu araştırma desenine uygun olarak nitel ve nicel yöntemlerle Türkiye ve Almanya'dan toplanan veriler kullanılmıştır. Çalışmanın 4 temel argümanı ve bulgusu bulunmaktadır. Bunlardan ilki, Simit Sarayı ve Starbucks'ın üçüncü yer kriterlerinin sorgulanmasına dayalıdır. Bu argüman temelinde analiz edilen Simit Sarayı ve Starbucks'ın Oldenburg'un (1989) üçüncü yer kriterlerini kısmen taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. İkinci argüman ise, Simit Sarayı ve Starbucks'ın yerin hangi boyut/boyutlarını karşıladığını ilişkindir. Her iki mekân temelinde yapılan analizin bulgularına göre ilişkisel üçüncü yerin belirttiği yer anlamlarını karşılamakla birlikte, çalışma yeri ve bu çalışmanın bulgularında ortaya çıkan sembolik yer anlamlarına da sahip olduğu görülmektedir. Çalışmanın üçüncü argümanı ise, simitin yerelliği temsil etmekte güçsüz bir ürün konumunda olduğunu ve bu nedenle Simit Sarayı'nın küreselle kurduğu ilişki, ürün üzerinden değil, mekân üzerinden olmasına ilişkindir. Bu argüman Almanya'daki Simit Sarayları üzerinden analiz edilmiştir. Bu argümanla bağlantılı diğer amacı ise, Simit Sarayı ve Starbucks'ın küresel- yerel etkileşiminde bir kimlik ve aidiyet mekânı oluşturmaları ile ilgilidir. Bu çalışmanın iki temel teorik katkısı/önerisi bulunmaktadır. Bu katkılardan ilki ilişkisel üçüncü yer teorisine yeni bir yer anlamı olarak sunulan "sembolik yer" kavramsallaştırmasıdır. İkincisi ise, tüketimin mikro mekanlarının tanımlanmasına yönelik "mekanyer" kavramının geliştirilmesidir. Bu bağlamda çalışma üçüncü yerlerin anlaşılmasında ve mekân ile yer kavramlarının işlemselleştirilmesinde bu kavramlarında düşünülmesi gerektiğini önermektedir. | tr_TR |
dc.description.ozet | This study is addressed on the basis of consumption geography, which is a sub-dicipline of economic and retail geography. The study aims to present an operationalization the concepts of space and place from the perspective of consumption geography. In relation to this main purpose, this study is handled on the basis of third places that the consumer interacts with in daily life. Three theories were used to operationalize and question the relationship between consumerproduct-space/place in the third place. These are three different theories containing and supporting each other: third place, relational third place and global-local interaction. These three theories include both the product-space-individual triad and an experiential and a relational understanding of scale. The consumption places used to analyze these theories are Simit Sarayı and Starbucks. In the empirical analysis of these three theories, the triangulation design, was used to deal with the subject in all details. In accordance with this research design, data collected from Turkey and Germany were used with qualitative and quantitative methods. The study has four main arguments. The first one is based on questioning the third place criteria of Simit Sarayı and Starbucks. On the basis of this argument, it was concluded that the analyzed Simit Sarayı and Starbucks partially fulfilled Oldenburg's third place criteria. The second argument is about what dimension(s) of the place Simit Sarayı and Starbucks include. According to the findings of the analysis made on the basis of both spaces. While they meet the meanings of the place indicated by the relational third place, also they seem to have the meanings of place as a work, and of place as a symbolic revealed in the findings of this study. The third argument of the study is that the simit is a weak product to represent the local, and therefore, the relationship that Simit Sarayı establishes with the global is not through the product, but through the place. This argument has been analyzed through Simit Sarayları in Germany. Another purpose related to this argument is to create a place of identity and belonging in the global-local interaction of Simit Sarayı and Starbucks. This study has two main theoretical contributions/suggestions. The first of these contributions is the conceptualization of "symbolic place", which is presented as a new meaning of place to the relational third place theory. The second is the development of the concept of "spaceplace" for the definition of micro spaces of consumption. Key words: Consumption, third place, relational third place, global-local interaction, consumption geography, economic geography, retail geography, space, place, Simit Sarayı ve Starbucks. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/87252 | |
dc.language.iso | tr | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.subject | Tüketim | tr_TR |
dc.subject | üçüncü yer | tr_TR |
dc.subject | ilişkisel üçüncü yer | tr_TR |
dc.title | Mekân ve yer kavramları bağlamında üçüncü yerlerin tüketim coğrafyası perspektifinden analizi | tr_TR |
dc.title.alternative | Analysis of third places in the context of space and place concepts from the perspective of consumption geography | tr_TR |
dc.type | doctoralThesis | tr_TR |