Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde devletleşme süreci ve Türkiye (1974-2012)
| dc.contributor.advisor | Boztemur, Recep | |
| dc.contributor.author | Yılmaz, Rüştü | |
| dc.date.accessioned | 2019-02-07T22:17:42Z | |
| dc.date.available | 2019-02-07T22:17:42Z | |
| dc.date.issued | 2014 | |
| dc.description.abstract | Bu tezde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nde (KKTC‟de), 1974 Kıbrıs Barış Harekâtından 2012‟ye kadar, devletleşme süreci ve bu süreçte Türkiye‟nin rolü ince-lenmektedir. Devletleşme, devlet olma, devleti kurma olarak ele alınan bu süreçten, sınırları belirli bir toprak parçası üzerinde yaşayan egemen bir halkın, oluşturduğu toplumun ulusal kimliğini sürdürebileceği bürokratik ve siyasal örgütlenme süreci anlaşılmalıdır. Tezde, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‟nin tarihsel oluşum ve geliş-mesi ana tema olarak benimsenmiş, bu sürece etki eden iç ve dış etkenler, devletleş-me sürecinin siyasi, iktisadi ve toplumsal boyutları, bu sürece Türkiye‟nin katkıları ve süreci akamete uğratan sorunlar detaylarıyla açıklanmıştır. 1960 yılında kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti‟nin üç yıl gibi kısa süre içinde yı-kılması sonucu, Kıbrıs Türkleri ortağı oldukları devletlerinden dışlanmış ve yöne-timden uzaklaştırılmıştır. Kendi yönetimlerini kurmak zorunda kalan Kıbrıs Türkleri yapılan görüşmelerden de sonuç alınamaması üzerine yönetimlerini kalıcılaştırmak durumunda kalmıştır. Yeniden ortaklık tesis edilememesinde Kıbrıs Rumlarının Megali İdea ülküsü temelinde enosis istekleri etkili olmuştur. 20 Temmuz 1974 Kıb-rıs Barış Harekâtı ile Kıbrıs‟ın Yunanistan‟a bağlanması önlenmiş ve 13 Şubat 1975 tarihinde Kıbrıs Türk Federe Devleti (KTFD) devleti kurulmuştur. 2 Ağustos 1975 tarihinde yapılan Nüfus Mübadelesi Anlaşması ile adada iki kesimlilik kalıcı hale gelmiştir. Aradan geçen yirmi yıla rağmen yapılan görüşmelerden sonuç alınamama-sı ve yanlı BM kararları nedeniyle KTFD varlığını güçlendirmek ve bağımsızlığını ilan etmek durumunda kalmıştır. 15 Kasım 1983 tarihinde Kıbrıs Türklerinin self-determinasyon hakkı kullanılarak KKTC kurulmuştur. Kıbrıs sorununu “milli dava” olarak gören Türkiye, Kıbrıs Türklerine kendi devletlerini kurmasında ve kurulan devletin güçlendirilmesinde ve geliştirilmesinde her türlü desteği vermiştir. Devlet, toprak, millet, siyasal örgütlenme ve bürokrasi ve ulusal ekonominin yanında KKTC‟nin devletleşme sürecinin en önemli sorunu uluslararası platformlarda tanın-mamış olmasıdır. KKTC‟nin tanınmamasında ayrılıkçı bir hareket olarak algılanışı ve BM‟nin 541 sayılı kararı etkili olmuştur.GKRY, Kıbrıs Cumhuriyeti sıfatıyla BM ve AB üyesi olurken, tarihin getir-diği zorunlu şartların doğal sonucu olarak kurulan KKTC, uluslararası izolasyon ve ekonomik ambargo altında bırakılmış, ve Kıbrıs sorununun çözümsüzlüğünden zarar gören taraf olmuştur. GKRY, Kıbrıs Cumhuriyeti sıfatıyla tanındıkça ve Kıbrıslı Türklerin eşitliğini kabul etmedikçe Kıbrıs sorununun çözüme kavuşturulması müm-kün görünmemektedir. 24 Nisan 2004 referandumu Kıbrıslı Türklerin çözüme hazır olduğunu dünya kamuoyuna göstermiştir. Bu referandumla her iki halka ayrı ayrı referandum hakkı verilmekle Kıbrıs Türklerinin self-determinasyon hakkı olduğu bir kez daha doğru-lanmıştır. Referandum sonrası 1 Mayıs 2004 tarihinde AB‟ye üye olan GKRY AB‟nin avantajlarından yararlanırken “evet” oyu veren KKTC halkı adeta cezalandı-rılmıştır. GKRY tarafından Doğrudan Ticaret Tüzüğü ve AB‟de KKTC‟nin temsil edilmesi engellenmektedir. Türkiye‟nin de yardım ve desteğiyle KKTC 1963‟ten günümüze (2014) geçen süreçte devletleşme sürecini tamamlamıştır. Toprakları üzerindeki egemenliği, sürek-li nüfus yapısına sahip olması, adanın kuzeyinde belirli bir toprak parçasına sahip oluşu ve ekonomik örgütlenmesiyle Kıbrıs Türk halkı devletleşme sürecini tamam-lamıştır. KKTC, uluslararası platformlarda tanınmasa da de facto statüsüyle varlığını sürdürmektedir.AbstractThis thesis focuses on state-making in the Turkish Republic of Northern Cy-prus and the role of Turkey in this process within the period starting from Turkish Peace Operation dated 1974 up to 2012. The making of the state, the establishment of the nation and the nationhood refers to the process of bureaucratic and political organization in which a sovereign nation creates the society to have national identity on a piece of territory within the certain borders. The thesis has mainly paid attention to the historical background and the development of Turkish Republic of Northern Cyprus, and focused on both the domestic and the external factors influencing the process, the political, economic, and the social dimensions of the nationhood, Tur-kish contributions to the process, and the issues interfering with the process in detail. Because the Republic of Cyprus founded in 1960 has collapsed within a pe-riod of three years, Turkish Cypriots have found themselves out of the partnership, and kept away from the administration. Turkish Cypriots that have had to establish their own administration has determined to keep their administration permanently due to so many negotiations with no result. The main reason not to have a partner-ship with the Greek Cypriots has been Greek Megali Idea obsession and their dream of Enosis. Turkish Peace Operation dated 20th July 1974 has interfered with Greek Megali Idea and the annexation of the island to Greece, and Turkish Cypriot Fede-rated State was established on February 13, 1975. Just subsequent to the Agreement of Population Exchange dated 2nd August 1975, the island has been divided into two parts permanently. In spite of 20 years so far, due to all the negotiations that have turned to be fruitless, and one-sided UN Security Council resolutions, Turkish Cy-priot Federated State has had to intensify its existence and to declare its freedom. Turkish Republic of Northern Cyprus has been established on November 15th, 1983 on the base of the right of the Turkish Cypriots‟ self-determination. Turkey regarding Cyprus Issue as a national issue has thoroughly supported Turkish Cypriots to found their own state, to strengthen the newly-founded state and to develop it. In addition to the nation, territory, state, political organization, bureaucracy, and national econ-omy, the most remarkable problem of the statehood process of Turkish Republic of Northern Cyprus is that it is not recognized in the international society. The fact that TRNC has been regarded to be a separatist movement as well as resolution 541 of the UN Security Council has been influential. Turkish Republic of Northern Cyprus founded as the natural result of the his-torical process has suffered from the international sanctions and the economic em-bargoes, and has been harmed from the no-solution period so far while the Greek Cypriot Administration became the member of the UN, and of the European Union as “the Republic of Cyprus.” It is hardly possible to get a solution for the Cyprus Is-sue as long as Greek Cypriot Administration is known to be the Republic of Cyprus, and so long as Greek Cypriot Administration doesn‟t accept the equality of the Tur-kish Cypriots. The referendum dated 24th April 2004 has shown to the world that Turkish Cypriots are ready for the solution. The fact that this referendum has given the both societies the right of the referendum separately has proved that Turkish Cypriots also have such a self-determination right as well. Just after the referendum, on May 1st 2004 the Greek Cypriot Administration became the member of EU, and started to make use of the advantages of the EU, but Turkish Cypriot society saying “Yes” in the referendum has been exactly punished. The Greek Cypriot Administration inter-feres with the Regulation for Direct Business, and the representation of TRNC in EU. TRNC has completed the process of the nationhood with the support of Tur-key starting from 1963 up to day (2014). With the sovereignty in its own territory, having a certain population, having a certain part of the island in the north, and the economic freedom, Turkish Cypriot society has completed the process of the nation-hood. Despite the fact that TRNC is not known internationally, it continues its de facto existence. | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/35044 | |
| dc.language.iso | tr | TR_tr |
| dc.publisher | Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü | |
| dc.subject | Siyaset Bilimi | tr |
| dc.title | Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde devletleşme süreci ve Türkiye (1974-2012) | |
| dc.type | doctoralThesis |