Avrupa Birliği genişlemesi ve ulusüstü Avrupa Birliği kurumları: Yeni kurumsalcı bir değerlendirme
No Thumbnail Available
Date
2015
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
AB’yi dünya üzerinde bu zamana kadar ortaya çıkan bütünleşme deneyimlerinden ayıran özelliklerinin başında kendine has kurumsal yapısı gelmektedir. AB kurumsal yapısı üye devletlerce AB bütünleşmesine ilişkin konularda yetki devredilen hükümetlerarası ve ulusüstü kurumların bir karışımıdır. Bu tez çalışmasında ulusüstü AB kurumları (Avrupa Komisyonu, AP ve Avrupa Birliği Adalet Divanı) genişleme politikası kapsamında ele alınmaktadır. Üye devletlerden ulusüstü AB kurumlarına sınırlı düzeyde bir yetki devrinin söz konusu olduğu alanlardan biri olan genişleme politikası dâhilinde, ulusüstü AB kurumlarının yerine getirmekte oldukları roller aracılığıyla süreci üye devlet iradelerinden bağımsız bir şekilde etkileme kapasitesine sahip olup olmadıkları konusu tez çalışmasının odağında yer almaktadır. Bu kapsamda, tez çalışmasında ulusüstü AB kurumlarının genişleme politikası dahilindeki rol ve etkilerinin ortaya konması hedeflenmektedir.Yukarıda tanımlanan konu, tez çalışmasında yeni kurumsalcılık teorik yaklaşımı kullanılarak ele alınmıştır. Özellikle 1990 sonrası dönemde AB’ye ilişkin akademik çalışmalarda faydalanılmaya başlanan yeni kurumsalcılıklardan; rasyonel-tercih kurumsalcılığı, tarihsel kurumsalcılık ve sosyolojik kurumsalcılıktan tez çalışması dahilinde faydalanılmıştır. Rasyonel-tercih kurumsalcılığının amil-vekil ilişkisi kavramı, tarihsel kurumsalcılığın yol bağımlılığı ve beklenmeyen sonuçlar kavramları ve sosyolojik kurumsalcılığın uygunluk mantığı kavramı tez çalışması kapsamında yapılan değerlendirmelerde temel olarak alınmıştır. Bu doğrultuda tez çalışmasının ilk bölümünde yeni kurumsalcılıklar ve tez kapsamında ele alınan kavramlara ilişkin literatürde yer alan bilgiler sunulmuştur.Ulusüstü AB kurumlarının genişleme sürecindeki rol ve etkileri, birinci bölümdesunulan teorik çerçeve de dikkate alınmak suretiyle ikinci bölümde ulusüstü AB kurumları özelinde ayrı ayrı ele alınmıştır. Bu kapsamda, genişleme sürecinde ulusüstü AB kurumları tarafından ifa edilmekte olan AB Antlaşmaları ya da önceki genişlemeler sırasında ortaya çıkan roller temelinde bu kurumların olası etkileri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bölümde Avrupa Komisyonun genişleme sürecine; görüş ve öneri bildirme, aday ülkenin izlenmesi, aday ülkenin üyeliğe hazırlanması, iletişim ve arabuluculuk ve üyelik kriterlerinin benimsenmesi rollerini; AP’nin onay, gündem belirleme, diğer AB kurumları ile ilişkiler, aday ülkenin izlenmesi ve hazırlıklarının desteklenmesi ve üyelik kriterlerinin belirlenmesi rollerini; Avrupa Birliği Adalet Divanının da AB hukukunun yorumlama ve uygulama rollerini ifa ederek etki ettikleri savunulmaktadır. Çalışmanın üçüncü bölümünde bir yandan birinci ve ikinci bölümde ele alınan hususlar farklı konu başlıkları altında harmanlanarak farklı bakış açıları ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bölümde yeni kurumsalcılıklar ve ulusüstü AB kurumları, yeni kurumsalcılıklar ve AB genişlemesi, yeni kurumsalcılıklar karşılaştırması ve ulusüstü AB kurumları arasındaki dengeler konuları ele alınmıştır.Tez çalışmasının ardından şu temel sonuçlara erişilmiştir: 1. Ulusüstü AB kurumları AB genişlemesine etki etmektedir, ancak kurumlar sürece etki eden aktörlerden yalnızca biridir, 2. Değişen rolleri kaynaklı tüm ulusüstü AB kurumları genişleme sürecinde aynı ölçüde etkili değildir, 3. Farklı yeni kurumsalcılıklar ulusüstü AB kurumlarının genişleme sürecindeki rol ve etkilerini açıklamada tamamlayıcıdır, 4. Genişleme süreci ulusüstü AB kurumlar açısından fırsatlar ve tehditler barındırdığından ulusüstü AB kurumları bu süreci kendi tercihlerine göre şekillendirmeyi istemektedir, 5. Ulusüstü AB kurumlarının istikrarlı yapısı genişleme sürecinde etkili olmalarını kolaylaştırmaktadır. 6. Ulusüstü AB kurumlarının AB sistemi içindeki rol ve etkileri politika alanları itibariyle değişiklik göstermektedir, 7. Ulusüstü AB kurumlarının genişleme sürecindeki rol ve etkileri tarihsel süreçte genel olarak artmıştır, 8. Mevcut durumda AB bütünleşmesine hakim olan kriz ortamı genişleme politikasını da etkilemektedir ve bu durum ulusüstü AB kurumlarının genişleme sürecindeki rollerini etkin bir şekilde ifa ederek etkili olabilmelerine engel olmaktadır, 9. Genişleme politikasının yürütülme şekli ulusüstü AB kurumlarına bu politika alanında etkili olma fırsatı vermektedir, 10. AB üyeliği açısından aday ülkelerin ulusüstü AB kurumlarını da ikna etmesi gerekmektedir, 11. Genişleme sürecine müdahil aktörler arasında işbirliği olması halinde genişleme süreci daha etkin işleyen bir politika haline gelmektedir.AbstractOne of the most important aspects that make the EU different from other integration attempts around the world is its specific institutional structure. EU institutional structure is a combination of intergovernmental and supranational institutions which were acting on the basis of powers transferred by the EU member states. In this study, supranational EU institutions (European Commission, European Parliament and European Court of Justice) will be elaborated within the scope of enlargement policy. The main focus of the study is that whether supranational EU institutions has power to be influential in enlargement policy as a policy area in which power transfer from EU member states is limited by means of performing their roles or not. In this framework, the study aims to identify role and influence of supranational EU institutions within the context of enlargement policy.This issue was dealt with in this thesis by using the new institutionalism as a theoretical approach. Among the different new institutionalisms that have started to be influential in the academic studies related to the EU in the aftermath of 1990s, rational-choice institutionalism, historical institutionalism and sociological intuitionalism were used in the study. Principal-agent relationship in rational-choice institutionalism; path dependence and unexpected consequences in historical institutionalism and logic of appropriateness in sociological institutionalism were selected in the study of the subject. Accordingly, the first chapter of the study was about new institutionalisms and selected terms identified above.The role and influence of the supranational EU institutions were taken separately in the second chapter by using the theoretical framework provided in the first chapter. In this scope, the probable influence of supranational EU institutions in the enlargement process was identified on the basis of the roles of these institutions in the enlargement process with a comprehensive approach covering the roles both stemming from EU Treaties and gained during previous enlargements. In this chapter, it was argued that European Commission with its roles of announcing opinion and policy recommendation, monitoring of the candidate country, supporting candidate country for membership, communication and mediation and identifying EU membership criteria; European parliament with its roles of ascent, agenda-setting, relations with other EU institutions, monitoring and supporting of candidate country and identifying EU membership criteria; European Court of Justice with its roles of interpreting and implementing EU Law have become influential in the enlargement process.In the third chapter, on the one hand by synthesizing the issues covered in the first and second chapters, it was aimed to come up with different perspectives regarding the subject of the thesis. The topics of new institutionalism and supranational EU institutions, new institutionalism and EU enlargement, comparison of new institutionalism and the balance among EU institutions were covered under this chapter.The main results reached at the end of the study are as follow: 1. Supranational EU institutions influences enlargement process, but there are the ones among many actors enlargement process varies in accordance with the their role in the process and as a result all the supranational institutions don’t have the same of influence in the process , 3. Different branches of new institutionalism are complementary in terms of explaining the role and influence of EU institutions in the EU enlargement process, 4.Since the enlargement process incorporates both opportunities and threats for the supranational EU institutions, they would like to shape the process in line with their choices, 5. Stable nature of supranational EU institutions enhances their effectiveness in the EU enlargement process, 6. Role and influence of supranational EU institutions differ across different policy areas of EU integration, 7. The role and influence of supranational EU institutions have increased in the historical process, 8. The current crisis situation dominating the EU integration process has also affected the enlargement policy and supranational EU institutions couldn’t perform their roles effectively under these crisis conditions in a way to create their influence in the enlargement process, 9. The way enlargement policy is conducted is appropriate for the influence of supranational EU institutions, 10. Candidate countries should also persuade supranational EU institutions in order to achieve EU membership, 11. Enlargement process operates more smoothly, when there is harmony among all the actors participating to the process.
Description
Keywords
Siyaset Bilimi