Fazla kilolu ve obez bireylerde besin bağımlılığı, diyet kalitesi ve biyokimyasal parametreler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
dc.contributor.advisor | Keser, Alev | |
dc.contributor.author | Duman, Emre | |
dc.contributor.department | Beslenme ve Diyetetik | tr_TR |
dc.date.accessioned | 2023-12-26T13:12:30Z | |
dc.date.available | 2023-12-26T13:12:30Z | |
dc.date.issued | 2019 | |
dc.description.abstract | Bu araştırma, fazla kilolu ve obez erişkin bireylerde besin bağımlılığı sıklığının belirlenmesi, besin bağımlılığı ile biyokimyasal parametreler ve diyet kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmaya Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Polikliniği'ne başvuran 38-64 yaş aralığındaki fazla kilolu ve obez 134 gönüllü birey dahil edilmiştir. Araştırmada bireylere ait genel bilgiler, antropometrik ölçümler, biyokimyasal bulgular, kan basınçları, beslenme alışkanlıkları, 24 saatlik hatırlatma yöntemiyle alınan bir günlük besin tüketim kaydı sonucunda elde edilen beslenme örüntüleri değerlendirilmiştir. Bireylerin besin bağımlılığını değerlendirmek için Yale Besin Bağımlılığı Ölçeği (YFAS), diyet kalitelerini ölçmek için Sağlıklı Yeme İndeksi-2010 (HEI-2010) kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde p<0,05 anlamlı kabul edilmiştir. Katılımcıların 62'si erkek (%46,3), 72'si kadın (%53,7) olup yaş ortalamaları 52,3±6,83 yıldır. Toplam 26 bireyde (%19,4) besin bağımlılığı saptanmıştır. Farklı besin bağımlılığına sahip bireylerin antropometrik ölçümleri, biyokimyasal bulgular ve kan basıncı ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Ancak besin bağımlılığı olmayan bireylerde optimal AST değerine sahip olanların oranı, besin bağımlılığı olanlara kıyasla daha yüksek bulunmuştur (p<0,05). Besin bağımlılığı olan bireylerin kolesterol alım miktarı, besin bağımlılığı olmayanlara kıyasla daha yüksektir (p<0,05). Bununla birlikte araştırmaya katılan bireylerin YFAS semptom sayısı ile yaşları ve ana öğün sayısı arasında negatif; haftalık fast-food tüketim sayısı, AST, SKB ve DKB düzeyleri arasında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0,05). Katılımcıların HEI-2010 toplam puan ortalaması 48,5±12,05'tir ve %54,5'i kötü diyet kalitesine sahiptir. Farklı diyet kalitesine sahip bireylerin biyokimyasal bulguları ve kan basınçları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Araştırmaya katılan bireylerin diyet kalitesi puanı ile haftalık fast-food tüketim sayısı arasında negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (p<0,05). Farklı diyet kalitesine sahip bireylerin karbonhidrat, protein, ÇDYA, omega-6, kolesterol, suda çözünmeyen posa, E vitamini, riboflavin, sodyum ve kalsiyum alımları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0,05). Bununla birlikte farklı diyet kalitesine sahip bireylerin A vitamini, E vitamini, riboflavin, piridoksin, B12, C vitamini, potasyum ve kalsiyum gereksinimlerinin karşılanma düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmaktadır (p<0,05). Sonuç olarak, fazla kilolu ve obez bireylerin besin bağımlılığı ile biyokimyasal parametreleri ve diyet kalitesi arasında ilişki olabileceği belirlenmiştir. Bu bağlamda obezitenin önlenmesi başta olmak üzere tedavisinde sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesi ve diyet kalitesinin artırılmasına yönelik uygulanabilir girişimlerin yapılması önemlidir. | tr_TR |
dc.description.ozet | This research was conducted to determine the prevalence of food addiction and to evaluate the relationship between food addiction, dietary quality and biochemical parameters in overweight and obese adults. One hundred and thirty-four overweight and obese adults between ages of 38-64 who applied to Cardiology Policlinic of Ankara Gulhane Training and Research Hospital participated in the research. In this study, general information about the individuals, anthropometric measurements, biochemical findings, blood pressures, nutritional habits and nutritional patterns which obtained from the result of a 24-hour recall method of daily food consumption were evaluated. Yale Food Addiction Scale (YFAS) was used to evaluate the food addiction of the individuals and Healthy Eating Index-2010 (HEI-2010) was used to measure the dietary quality. Statistical analysis of the data revealed that p<0,05 was considered significant. 62 (46,3%) of participants were male, 72 (53,7%) were female and their mean age is 52,3±6,83 years. Food addiction was detected in 26 individuals (19,4%). There was no statistically significant difference between anthropometric measurements, biochemical findings and blood pressure averages in individuals with different food addictions (p>0,05). However, ratio of those with optimal AST values in individuals without food addiction was higher than those with food addiction (p<0,05). Individuals with food addiction have higher cholesterol intake than individuals without food addiction (p<0,05). On the other hand, there was a statistically significant negative correlation with YFAS symptoms between age and number of main meals and positive correlation between weekly fast-food consumption, AST, SBP and DBP levels of the participants (p<0,05). The mean score of HEI-2010 of the participants was 48,5±12,05 and 54,5% had poor dietary quality. There was no statistically significant difference between biochemical findings and blood pressures in individuals with different dietary quality (p>0,05). There was a statistically significant negative correlation between dietary quality score and number of fast-food consumption per week (p<0,05). There was a statistically significant difference between carbohydrate, protein, PUFA, omega-6, cholesterol, water-insoluble fiber, vitamin E, riboflavin, sodium and calcium intake in individuals with different dietary quality (p<0,05). On the other hand, there are significant differences between the levels of vitamin A, vitamin E, riboflavin, pyridoxine, B12, vitamin C, potassium and calcium requirements in individuals with different dietary quality (p<0,05). In conclusion, it was determined that there may be a relationship between food addiction and biochemical parameters and dietary quality of overweight and obese individuals. In this context, it is important to adopt a healthy lifestyle in treatment of obesity, especially in treatment of obesity and to make feasible interventions to improve the quality of diet. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/90052 | |
dc.language.iso | tr | tr_TR |
dc.publisher | Sağlık Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
dc.subject | :Bağımlılık | tr_TR |
dc.subject | Biyokimyasal özellikler | tr_TR |
dc.subject | Diyet | tr_TR |
dc.title | Fazla kilolu ve obez bireylerde besin bağımlılığı, diyet kalitesi ve biyokimyasal parametreler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi | tr_TR |
dc.title.alternative | Evaluation of the relationship among food addiction, diet quality and biochemical parameters in overweight and obese individuals | tr_TR |
dc.type | masterThesis | tr_TR |