Filistin'de lise öğrencileri arasındaki akran zorbalığının incelenmesi
| dc.contributor.advisor | Pişkin, Metin | |
| dc.contributor.author | A.K. Hananı, Ahmad | |
| dc.contributor.department | Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-01-10T08:23:35Z | |
| dc.date.available | 2023-01-10T08:23:35Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.description.abstract | Okul zorbalığı sorunu dünyadaki tüm ülkeleri ilgilendiren bir durumdur. Tüm dünyadan araştırmacılar; zorbalığın öğrenciler üzerinde çok sayıda olumsuz etkisi bulunduğuna dikkat çekmektedir ve öğrenciler arasındaki zorbalık olaylarının çözülebilmesi için yetişkinlerin bu durumu dikkatle ele alması ve özenle ilgilenmesi gerektiğini ifade etmektedir. Filistin'deki lise 11. ve 12. sınıf öğrencileri üzerinde yapılan bu çalışma Filistin liselerinde akran zorbalığının yaygınlığını belirlemeyi, ayrıca hem öğrencilerin hem de yönetici, öğretmen ve okul psikolojik danışmanlarının zorbalığa dair bakış açılarını ve algılarını belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma nicel ve nitel yaklaşımın bir arada kullanıldığı karma araştırma deseninde yürütülmüştür. Araştırmanın nicel bölümü için çok aşamalı rastlantısal küme örnekleme yöntemi kulanılarak Nablus bölgesinde öğrenim gören lise öğrencilerine ulaşılmıştır. Örneklem sayısı 388 erkek ve 439 kadın olmak üzere toplam 827 öğrencidir. Araştırmanın nitel kısmında ise çalışma grubu 5, okul yöneticisi, 5 Psikolojik danışman, 10 öğretmen olmak üzere toplam 20 kişidir. Nicel veriler Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu'nun (Pişkin ve Ayas, 2007) Filistin kültürüne uyarlamış versiyonu kullanılarak toplanmıştır. Uyarlanan ölçekle birlikte iv v hazırlanan demografik bilgi formu öğrencilere sınıf ortamında araştırmacının kendisi tarafından dağıtılmış ve veriler toplanmıştır. Ayrıca nitel veriler ise okullardaki psikolojik danışmanlar, öğretmenler ve idareciler ile yapılan yüzyüze görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Nicel verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler ve parametrik olmayan Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H testleri kullanılmıştır. Nitel veriler ise içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma bulgularına göre erkeklerin kadınlara göre zorbaca davranışları daha sık yaptıkları ve zorbalığa daha sık maruz kaldıkları görülmüştür. Sınıf düzeyine göre 12. sınıf öğrencilerinin 11. sınıf öğrencilerine göre zorbalık ve mağdurluk puan ortalamalarının daha yüksek olduğu; yaşanılan yere göre köyde yaşayanların zorbalık puanlarının şehirde yaşayanlara göre daha yüksek olduğu, yine şehirlerde yaşayanların köy ve kamplarda yaşayanlara göre mağdur olma puanlarının daha düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Lisede öğrencilerin okuduğu alana bakıldığında ise zorbalık ve mağdur olma puanları en yüksek olanların fen alanındaki öğrenciler olduğu en düşük olanların ise ticaret alanındaki öğrenciler olduğu bulunmuştur. Zorbalık puan ortalaması en yüksek olan öğrencilerin aynı zamanda akademik başarı düzeyi "geçer" olan öğrenciler olduğu, en düşük zorbalık puanı olan öğrencilerin ise başarı düzeyi "çok iyi" olan öğrenciler olduğu saptanmıştır. Benzer şekilde, mağduriyet puan ortalaması en yüksek olanlar başarı düzeyi "geçer" olan öğrenciler, en düşük olanlar ise başarı düzeyi "çok iyi" olan öğrencilerdir. Lise öğrencileri arasında en yaygın zorbalık davranışlarının el-kol şakası yapma, itip kakma gibi fiziksel zorbalık türüne ait eylemler olduğu, öğrencilerin en sık zorbalığa uğradıkları yerlerin sırasıyla okul bahçesi, sınıf, tuvaletler, spor alanı olduğu, zorbalığın en fazla ders başlamadan önce, okula gidip gelirken ve dersler bittikten sonra gerçekleştiği, öğrencilerin zorbalığa uğradıklarında ise genelde zorbayı görmezden geldikleri ve karşılık verdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Görüşmelerden elde edilen bulgulara göre zorbalığın ve mağdur olmanın zayıf sosyal ilişkiler, lise öğrencileri arasındaki zayıf etkileşim, otoriter bir eğitim tarzı, evde öğrenilmiş şiddet ve saldırganlık gibi pek çok nedenle açıklandığı görülmüştür. Bulgular alanyazın bağlamında tartışılmış ve çeşitli öneriler sıralanmıştır. | tr_TR |
| dc.description.ozet | The problem of bullying in schools is an issue of every nation around the globe. Researchers around the globe pointed out abundance of negative impacts on students involved in bullying and require the focus and attention of adults to address and resolve bullying incidents among students. This study, giving credence to the voices of 11th and 12th graders in secondary schools of Palestine, sought to uncover not only student perspectives about bullying but also to determine what these perceptions regarding bullying. The study was conducted in a mixed research design where both quantitative and qualitative approaches were used together. For the quantitative part of the study, multistaged random sampling method was used and the study sample was selected from high school students from the Nablus governorate. The sample consisted of total number of 827 students (n=827, where male was 388 and females was 439). In the qualitative part of the study, the study group consists of 5 school administrators, 5 psychological counselors and 10 teachers, with the total number. Quantitative data were collected by using the Peer Bullying Determining Scale - Adolescents Form (Pişkin and Ayas, 2007), and the scale was adapted to the Palestinian culture. The demographic information form prepared with the adapted scale was distributed to the students by the researcher himself in the classroom environment and the data were collected. Qualitative data were also obtained through facevii to-face interviews with school counselors, teachers and administrators. Descriptive statistics and nonparametric Mann Whitney U and Kruskal Wallis H tests were used in the analysis of quantitative data. Qualitative data were analyzed by content analysis method. Research findings indicate that male students are more likely to commit bullying behaviors than females and are exposed to bullying more often. According to the class level, 12th grade students had higher bullying and victimization scores than 11th grade students; the bullying scores of the people living in the village are higher than those living in the city and the people living in the cities have lower victimization scores than the people living in the villages and the camps. In terms of the field of the study at high school, it is found that the students with the highest bullying and victimization scores are the students of the field of science and the ones with the lowest scores are those from the field of trade. According to academic success, the students with the highest average bullying points are those whose achievement level is passing grade, the students with the lowest level of bullying scores are those whose achievement level is very good. Similarly, the students with the highest average victimization score are students with passing grade level of achievement, and students with the lowest average of victimization score are those with high level of achievement. It was found that the most common bullying behaviors among high school students were physical bullying behaviors such as hand-arm joke, pushing and inhaling and that the places where students were most frequently bullied were school gardens, classrooms, toilets, sports fields respectively. It was also found that they are being bullied when going to school and after the lessons have been completed. Besides, it was also have been reached that the students have often ignored and or give respond when exposed to bullying. According to findings from interviews, bullying and victimization are explained by many reasons such as weak social relations between students, weak interactions between high school students, authoritarian education style, different methods taught to combat this concept, and violence and aggression learned at home. The findings are discussed in the context of the literature and various suggestions are listed. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/86940 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Eğitim Bilimleri Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Zorbalık | tr_TR |
| dc.subject | Akran zorbalığı | tr_TR |
| dc.subject | Filistin | tr_TR |
| dc.title | Filistin'de lise öğrencileri arasındaki akran zorbalığının incelenmesi | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |