Bir gözetim aracı olarak büyük veri: Temas takip uygulamalarının karşılaştırmalı bir analizi
dc.contributor.advisor | Vural, Hasan Sayim | |
dc.contributor.author | Tanrıverdi, Mustafa | |
dc.contributor.department | Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi | tr_TR |
dc.date.accessioned | 2022-11-29T11:44:48Z | |
dc.date.available | 2022-11-29T11:44:48Z | |
dc.date.issued | 2022 | |
dc.description.abstract | Bu çalışma, 20. yüzyılın sonu ve 21. yüzyılın başında yaşanan teknik ve teknolojik değişimlerin etkisiyle gözetim pratiklerinde yaşanan değişimi büyük veri üzerinden açıklamayı amaçlar. İnternetin yaygınlaşması, akıllı cihazlara sahiplik oranlarının artması gibi faktörlerin etkisiyle kişisel, sosyal ve diğer pek çok alanda kişisel veri üretiminde ciddi artış yaşanırken gözetim olgusu da bundan etkilenmiştir. Yeni gözetim araçlarının ortaya çıkışı, gözetim ve gözetime bağlı güç ilişkilerini, denetleyenler ile gözetlenenler arasındaki ilişkiyi değiştirmiştir. Bunun yanında gözetim zaman ve mekân olarak da değişimlere uğramıştır. Teknolojik imkanlar hem günlük hayatın pek çok unsurunu gözetim pratiklerine uygun hale getirmiş hem de hedeflediği kişi ve alanlar bakımından gözetimi genişletmiştir. Bu kapsamda, çalışmanın birinci bölümünde ilk olarak gözetim teorileri modern öncesi, modern ve post-modern başlıkları etrafından ele alınmıştır. Ayrıca gözetim çalışmalarında bir eşik olarak panoptikon metaforunun rolü de ihmal edilmemiş, gözetim teorileri panoptik ve panoptik-sonrası olarak da incelenmiştir. Birinci bölümün ikinci kısmında ise günümüzün moda sözcüklerinden biri olan ve veri üretimi, saklanması, işlenmesi ve analiz edilmesinde yaşanan değişimi ifade eden büyük veri olgusu incelenmiştir. İlk olarak kavram ve kavramın tanımlayıcı özellikleri tanıtılmış, ardından kavrama yaklaşımlar olumlu, olumsuz ve eleştirel olarak sınıflandırılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde yeni bir gözetim pratiği olarak büyük veri gözetimi araştırılmıştır. Bu kapsamda hem veri gözetimi olgusu hem de veri temelli diğer gözetim teorileri incelenmiş ve ulusal güvenlik, reklamcılık ve pazarlama ile yönetişim büyük veri gözetiminin üç alanı olarak tespit edilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümü ise büyük veri gözetiminin yönetişim alanındaki pratiklerine yer verilmiştir. Buna yönelik olarak öncelikle gözetim ve halk sağlığı arasındaki ilişki incelenmiş, ardından koronavirüs pandemisi sürecinde hayatımıza giren teknolojiler, gözetim çalışmaları perspektifiyle açıklanmıştır. Son olarak ise bir büyük veri gözetimi pratiği olarak temas takip uygulamaları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. | tr_TR |
dc.description.ozet | This study aims to explain the change in surveillance practices by big data under the influence of the technical and technological changes that are experienced at the end of the 20th century and the beginning of the 21st century. While there has been a significant increase in personal data production in many areas such as personal, social and other areas thanks to factors such as the widespread use of the Internet and the increase in ownership rates of smart devices, the concept of surveillance has also been affected by it. As the new surveillance tools have emerged, they have changed the relationship between surveillance and surveillance-related power relations, between the surveiller and those surveilled. Besides, surveillance has also changed in terms of time and space. Technological facilities have made many elements of daily life suitable for surveillance practices and expanded surveillance in terms of the surveilled and areas of surveillance. Accordingly, the first chapter addresses the pre-modern, modern and post-modern surveillance theories. Furthermore, the study includes the role of the panopticon metaphor as a threshold in surveillance studies and analyzes surveillance theories as panoptical and post-panoptical. The second part of the first chapter examines the phenomenon of big data, a buzzword, which refers to the change in producing, storing, processing and analyzing data. The study initially introduces the concept and descriptive features of it and then classifies the conceptual approaches in a positive, negative and critical sense. The second chapter analyzes big data surveillance as a new surveillance practice. Accordingly, therefore, it examines dataveillance and data-based surveillance theories and identifies national security, advertising/marketing and governance as the three areas of big data surveillance. The third chapter involves the practices of big data surveillance in governance. In this sense, the study analyzes the relationship between surveillance and public health and then explains the technologies that have come into our lives with the coronavirus pandemic with surveillance studies. Finally, it comparatively examines contact tracing applications as a big data surveillance practice. | tr_TR |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/85688 | |
dc.language.iso | tr | tr_TR |
dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
dc.subject | gözetim | tr_TR |
dc.subject | büyük veri | tr_TR |
dc.subject | büyük veri gözetimi | tr_TR |
dc.title | Bir gözetim aracı olarak büyük veri: Temas takip uygulamalarının karşılaştırmalı bir analizi | tr_TR |
dc.title.alternative | Big data as a surveillance tool: A comparative analysis of contact tracing apps | tr_TR |
dc.type | masterThesis | tr_TR |